Türkiye Barolar Birliği Dergisi 143.Sayı

289 TBB Dergisi 2019 (143) Barış DUMAN rından teşekkül eden, özel hukuk tüzel kişiliğine sahip yapı denetim kuruluşları tarafından yerine getirilir (md. 2). Hangi yerlerde yapılacak yapıların denetim kuruluşlarının deneti- mine tabi olacağı, bir başka ifadeyle Kanun kapsamında kabul edilecek yapıların özellikleri, Kanun’un birinci maddesinde ifade edilmiştir. 16 Yapı denetim hizmeti, yapı denetim kuruluşu ile yapı sahibi veya vekili arasında akdedilen sözleşme hükümlerine göre yürütülür. 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren yürürlüğe giren Yapı Denetim Uygu- lama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hük- münce, 4708 sayılı Kanun kapsamına giren yapıların sahipleri, yapının uygulama projeleri bitirildikten sonra Bakanlıkça elektronik ortamda belirlenen bir yapı denetim kuruluşu ile Yönetmelik ekindeki forma uygun bir hizmet sözleşmesi akdederek, bir suretini ruhsat işlemlerini başlatmak üzere ilgili idareye sunacaktır (md. 17). Düzenlemede yapı denetimi işine ilişkin hizmet sözleşmesi ifadesi kullanılmış ise de, bu ifade, denetim ödevinin kamusal bir faaliyet olarak kabulüyle, idare- nin de sürecin içinde olduğu, Kanundan kaynaklı iş görme borcunun şekillendiği bir vekâlet sözleşmesi olarak nitelendirilmesi gerektiği öğ- retide ifade edilmiştir 17 Yapı denetim kuruluşlarının görevleri 4708 sayılı Kanun’un 2. maddesinde, “proje inceleme/kontrol etme/uygunluk görüşünü bil- 16 4708 sayılı Kanunun 1. maddesinde, “Bu Kanun; a) 3.5.1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 26 ncı maddesinde belirtilen kamuya ait yapı ve tesisler ile 27 nci maddesinde belirtilen ruhsata tabi olmayan yapılar, b) Bodrum katı dışında en çok iki katlı ve yapı inşaat alanı toplam 200 metrekareyi geçmeyen müstakil yapılar, c) Entegre tesis niteliğinde olmayan tarım ve hayvancılık amaçlı yapı ve tesisler, d) Köy yerleşik alanlarında, belediye ve mücavir alan sınırları içinde olmayan iskân dışı alanlarda ve nüfusu 5000’in altında olan belediyelerin belediye ve mücavir alan sınırları içinde bodrum katı ve çatı arası dışında en çok iki katlı ve yalnızca bir bodrum katın inşaat alanı hesaba katılmaksızın toplam inşaat alanı 500 metrekareyi geçmeyen konut yapıları ile bunların kömürlük, otopark, depo gibi müştemilatı, hariç olmak üzere, belediye ve mücavir alan sınırları içinde ve dışında kalan yerlerde yapılacak yapıların denetimini kapsar. Ruhsata tabi olup, bu Kanun hükümlerine tabi olmayan yapılarda denetime yönelik fennî mesuliyet 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 26 ncı ve 28 inci maddelerine göre mimar ve mühendislerce üstlenilir. Birden fazla müstakil yapının bulunduğu parsellerde, bütün yapıların toplam yapı inşaat alanının 200 metrekareyi geçmesi hâlinde de bu Kanun uygulanır.” hükmüne yer verilmiştir. 17 Yavuz, s. 94; Halil Yılmaz, Türk Hukukunda Yapı Denetim Kuruluşlarının Hukuksal Sorumluluğu, Yetkin Yayınları, Ankara 2008, s. 85, (Kısaltma: Hukuki Sorumluluk)