Türkiye Barolar Birliği Dergisi 143.Sayı

38 Anayasa Mahkemesi Kararlarına Göre Makul Sürede Yargılanma Hakkı - Sürenin Aşılması ... bi) Nihayet incelememizi, makul sürede yargılanma hakkının ih- lal edildiğine ilişkin başvurunun reddi ile sonuçlanmış olan bir örnek vererek tamamlayalım: AYM’in Cevat Aydın başvurusunun 113 bir bö- lümü, yargılamanın yaklaşık 4 yıl sürmesi nedeniyle makul sürede yargılanma hakkının ihlali edildiği iddiası ile ilgilidir. Mahkeme, bu davada dikkate alınması gereken kıstasları somut olaya uyarlamaya gerek görmemiş, 3 yıl 6 aylık yargılama süresinin, makul olduğuna ve başvurunun bu kısmının açıkça dayanaktan yoksun olması sebebiyle kabul edilemez olduğuna karar vermiştir. Bu alt bölüm açısından bir ara sonuca ulaşmak gerekirse: • Mahkeme makul sürede yargılanma hakkı ile ilgili yerleşik içtiha- dına benzer durumlarda ölçütlerin somut olaya uyarlanması yolu- na gitmemekte, benzer kararlara atıfla yetinmektedir. • Belirlenen süre çok uzunsa (örnek 50 yıl) ya da davanın özelliğine göre belirlenen süre alışılmışın altındaysa (örnek 3 yıl 6 ay) ölçüt- lerin somut olaya uyarlanmasına gerek görmemektedir. • Farklı özellikler içeren başvurularda ise, ölçütlerin, o özellik öl- çüsünde somut olaya uyarlanmasına özen göstermektedir. Örne- ğin ölçütlere göre karmaşık bulduğu bir davayı, 10 yıl sürmesi ve yargılamada sürati temin etmeye hizmet eden özel usul hüküm- lerinin yeterince dikkate alınmamış olması nedeniyle 114 makul sürenin aşımı olarak değerlendirmektedir. • Mahkeme, yaptığı değerlendirmede kendi bünyesinde yapılan in- celemede geçen süreyi de göz önünde tutmaktadır. V. Anayasa Mahkemesinin Makul Sürenin İhlaline İlişkin Verdiği Kararların Tazminat Açısından İncelenmesi A. Genel Olarak Çalışmamızın önceki bölümlerinde bahsettiğimiz üzere makul sü- rede yargılanma hakkı, adil yargılanma hakkının bir parçası olarak, Anayasa’nın 36. maddesinin güvencesi altındadır. 115 Bu durum aynı 113 B. No. 2014/13886, 4.10.2017 sayılı karar, https://kararlarbilgibankasi.anayasa . gov.tr/BB/2014/13886, E.T.30.11.17. 114 Vurgu yazara aittir. 115 İnceoğlu, s. 283.