Türkiye Barolar Birliği Dergisi 143.Sayı

76 Anayasa Yargısında Alan Sorunu: Anayasa Yargısının Belirlenmiş Alanı başvurma olarak anlaşılmalıdır. “Bu yüzden, bu hükümlere uyma yü- kümlülüğünü tamamen hukuk olarak kabul eden bir mahkeme akti- vist olmak zorundadır ve mantıken politik ahlakın sorularını dile ge- tirmeye ve cevaplamaya hazırlıklı olmalıdır”. 59 Sonuç Hukuk, insan hak ve özgürlükleri ortaya koyan, onu koruyan ve geliştiren bir değerler bütünüdür. Bu değerler dizisinin yönetim fa- aliyetine aktarılması ve somutlaştırılması 60 günümüzde anayasal de- mokrasi olarak ifade edilmektedir. İşte anayasal demokrasi modern görünüm biçimiyle günümüz demokratik hukuk devletinde hukukun kaynağını teşkil etmektedir. Bu kaynak anayasa yargısının alanını or- taya koymaktadır. Gerçekten de anayasa yargısının alanı demokratik hukuk devletindeki formülleştirmesi ile anayasal demokrasidir. Ana- yasal demokrasinin değiştirilmesi ise hukukun ve dolayısıyla anayasa yargısının alanının değiştirilmesi anlamına gelir. Gerçekten de yasama daha hukukun yaratımı aşamasında hukuku değiştirebilmekte, yürütme hukuku ihlal ederek değiştirebilmekte ve nihayet yargı da hukuku uygulama aşamasında değiştirebilmektedir. Dolayısıyla anayasal demokrasiyi tehdit eden pek çok operatörden ve bunların değişkenlerinden bahsedilebilir. Buradaki konumuz ise yargı ve münhasıran anayasa yargısıdır. Anayasa yargısı yargısal aktivizm ile bir yandan hukuku değiştirebilmekte diğer yandan ise anayasa yar- gısının alanını genişletebilmektedir. Peki, bu denli operasyonel bir konumda bulunan anayasa yargı- sının yargısal aktivizm gücü hangi halde meşru addedilebilir? Meş- ruiyet siyaset teorisinin en önemli sorunu olduğu gibi hukuksal bir sorundur da aynı zamanda. Kanımızca anayasa yargısının alanını ge- nişleten yargısal aktivizm olgusu anayasacılık ve buna bağlı değerler dizisi olarak kuvvetler ayrılığı, hukuk devleti, insan hakları ve çoğul- 59 Dworkin, (2007), s. 186. 60 Hukuk, yargıçların davalara nasıl baktığını da ortaya koyar. İyi bir hukuk düzeni, yani bir diğer ifade ile demokratik bir hukuk devleti yargıcı da bu bağlamda eği- tir. Ayrıca bkz. Ronald Dworkin, Law’s Empire, Harvard University Press, Camb- ridge ve Massachusetts 1986, s. 1-3. Gerçi Aliefendioğlu’nun da belirttiği gibi “iyi yargıç varsa, kötü yasa yoktur”. Bkz. Yılmaz Aliefendioğlu, Anayasa Yargısı, Yet- kin Yayınları, Ankara 1997, s. 239.