Türkiye Barolar Birliği Dergisi 143.Sayı

83 TBB Dergisi 2019 (143) Fatmagül KALE ÖZÇELİK kamuoyuna açıklamak amacıyla görevlerini yerine getirir. 5 Özel yön- temleri yürüten kişiler, ya özel bir raportör, Genel Sekreterlik özel temsilcisi, Genel Sekreter temsilcisi ya da bağımsız uzman şeklinde bir bireydir ya da çalışma grubu olarak addedilen bireylerden oluşan bir gruptur. 6 Bu uzmanlar arasında bir hiyerarşi bulunmaz; yetkilerinin niteliği de farklılaşmaz. Buradaki fark, verilen yetkinin kapsamında- dır. Bu kimseler, kişisel olarak en fazla altı yıl boyunca faaliyet yürü- türler 7 ve yürüttükleri faaliyetlerinden dolayı maaş ve başka herhangi bir maddi tazminat almazlar. Bu kişilere çalışmalarında yardımcı ol- mak üzere, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Ofisi görevlidir. Bu kapsamda Komiserlik, personel desteği, lojistik yardım ve araştırma yardımı sağlar. Özel yöntem görevlileri, çeşitli kaynaklardan insan haklarına iliş- kin süreklilik arz eden bir biçimde bilgi edinirler ve edindikleri bu bilgileri analiz ederler. Birleşmiş Milletler’in bünyesinde veya dışın- da faaliyet gösteren hem hükümet örgütleriyle hem de hükümet-dışı örgütlerle iletişim kurar ve bilgi alışverişinde bulunurlar. İddia edi- len ihlaller hakkında devletlerden açıklama yapmalarını isterler ve gerektiğinde, devletlerin insan haklarını güvence altına almalarını ve koruma tedbirlerini uygulamalarını talep ederler. Şartların oluşması halinde ise, devletler hakkındaki endişelerini medya veya diğer yol- larla kamuya iletirler. Görev alanlarına dâhil konularda insan hakları durumunu değerlendirmek için ülke ziyaretleri gerçekleştirir ve bu ziyaretler sonucunda devletlere tavsiyelerde bulunurlar. Ülke ziya- retleri, özel yöntem görevlilerinin önemli yetkilerinden birisidir. Bu yetki sayesinde, insan hakları ihlallerinin gerçek ve potansiyel mağ- durlarıyla doğrudan iletişim kurabilirler ve bu kimselerin haklarının korunması için acil çağrılarda bulunabilirler. Bunun sonrasında ise, bi- reysel şikâyetler ya da daha genel konularla ilgili devletler ile doğru- dan iletişim kurularak, insan haklarının korunması amacıyla hareket ederler. Ülke gerçeklerini tespit etmek amacıyla yapılan bu ziyaretler 5 Ibıd, s.107. 6 Lyal S. Sunga, “The Special Procedures of the UN Commission on Human Rights: Should They Be Scrapped?”, International Human Rights Monitoring Mechanism: Essays in Honour of Jacob Th. Molle r , Gundmundur Alfredsson (ed.), Martinus Nijhoff Publishers, 2001, s. 234. 7 Manuel of Operations of the Special Procedures of the Human Rights Council, 2008, para. 7, s. 6.