Türkiye Barolar Birliği Dergisi 143.Sayı

98 Birleşmiş Milletler’in Özel Yöntemleri Çerçevesinde Özel Raportörlük Kurumu dan yürütülen çalışmalar, bilgi toplama, topladığı bilgiler neticesinde harekete geçme, ziyaretler, rapor oluşturma şeklinde sıralanabilir. A. Bilgi Toplama Özel raportörler, görevli oldukları konularda ilgili gördükleri ve güvenilir olduğunu düşündükleri her türlü bilgi kaynağını dikkate alırlar. Hakları ihlal edilen bireyler veya insan hakları ihlalleri mağ- durlarının çıkarlarını temsil etmek isteyen sivil toplum kuruluşları da dâhil olmak üzere farklı kaynaklardan bilgi veya şikâyet gelebilir. Bu kapsamda, hükümetlerden, hükümetler arası örgütlerden, ulusal ve uluslararası sivil toplum kuruluşlarından, ulusal insan hakları ku- rumlarından, akademik topluluklardan, mağdurlardan, mağdurların yakınlarından ve tanıklardan konu hakkında bilgi alabilirler. 46 Dola- yısıyla, bilgi veya şikâyet herhangi bir gerçek kişi, tüzel kişi veya hü- kümet dışı örgütler gibi çeşitli kaynaklar olabilir. Buna ilişkin olarak raportörler, bu tür kaynaklara danışmak ve onlarla buluşmak için çaba gösterir ve alınan bilgiler karşılaştırmalı şekilde onlar tarafından kont- rol edilir. Şikâyette bulunanlar nezdinde başvuru konusu haklar bakımın- dan özel bir sınırlama bulunmamaktadır. Bu durumun istisnasını ko- nusal çalışmalar oluşturur. Konusal çalışmalarda, başvuru konusu özel raportörün çalışma alanı içinde olmalıdır. Yine yapılan başvuruda bireysel mağduriyet aranmaz. Şikâyet, tüm toplumu ilgilendiren bir yasa ya da uygulama hakkında da olabilir. Ayrıca, gerçekleşmiş bir ihlalin yanı sıra, devam etmekte olan ya da gerçekleşme ihtimali çok yüksek olan durumlarda da başvuruda bulunulabilir. Şikâyetler, mek- tup, faks veya telgraf gibi farklı iletişim araçlarıyla yapılabilir. Raportörlerin bilgi toplarken eşitlik, dürüstlük ve şeffaflık içinde hareket etmeleri gerekir. 47 Hükümet temsilcilerine inceleme konusu hakkında görüşlerini bildirme fırsatı ve bu görüşlere nihai olarak ha- zırlanan raporda yer vermeleri gerekir. Raportörler, kişilerin ve ku- ruluşların bilgilerini alabilir ancak inceledikleri konu hakkında bilgi 46 Manuel of Operations of the Special Procedures of the Human Rights Council, 2008, para. 23, s. 11. 47 Manuel of Operations of the Special Procedures of the Human Rights Council, 2008, para. 24, s. 11.