Türkiye Barolar Birliği Dergisi 144.Sayı

111 TBB Dergisi 2019 (144) Batuhan AKTAŞ / Serkan SEYHAN Ayrıca öğretide Uyuşmazlık Mahkemesi tarafından kullanılan öl- çütlerin yanı sıra idarenin faaliyetlerinin gelişmesine ve çeşitlenmesi- ne uygun olarak, idari yargının görev alanının belirlenmesine ilişkin yeni ölçütler geliştirilmesi gerektiği savunulmakta ve “daha çok-daha az yetki” ve “yeni kamu gücü” gibi bazı ölçütler de ileri sürülmektedir. 25 Buna karşılık bu ölçütlerin yargısal açıdan istikrar kazandığını söyle- mek oldukça güçtür. 26 Uyuşmazlık Mahkemesi’nin son tarihli kararları incelendiğinde uyuşmazlığın hangi yargı düzeninde görüleceğini belirleme açısından davanın taraflarının statüsü, uyuşmazlıkta bir idari işlem veya eylem olup olmadığı, uyuşmazlığın kaynaklandığı sözleşmenin niteliği gibi hususları göz önüne aldığı; ancak temelde işlemin veya eylemin kamu gücüne dayanıp dayanmadığını yahut kamu hizmetinin yürütülmesi sırasında gerçekleşip gerçekleşmediğini araştırdığı görülmektedir. Bu nedenle çalışmada, Mahkeme’nin idari yargının görev alanını belirle- me açısından başvurduğu ölçütler – istisnai durumlara alt başlıklarda yer verilmekle birlikte – idarenin kamu gücüne dayanan işlem ve eylemleri (I) ile kamu hizmetinin yürütülmesiyle alakalı eylem ve sözleşmeleri (II) başlıkları altında incelenecektir. I. İDARENİN KAMU GÜCÜNÜ KULLANDIĞI İŞLEMLER VE EYLEMLER İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun (İYUK) 2. maddesinde “ ida- ri dava türleri ve idari yargı yetkisinin sınırı ” başlığı altında idari dava türleri; idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlâl edilenler tarafından açılan iptal davaları , idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafın- dan açılan tam yargı davaları ve tahkim yolu öngörülen imtiyaz şart- laşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmet- lerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar şeklinde dü- zenlenmiştir. Bu bakımdan idari yargının görev alanını belirleme açı- 25 Yahya Kazım Zabunoğlu, İdare Hukuku (Cilt 2), Yetkin Yayınları, Ankara, 2012, s. 168 vd. 26 Zabunoğlu, s. 169.