Türkiye Barolar Birliği Dergisi 144.Sayı

112 Uyuşmazlık Mahkemesi Kararları Işığında İdari Yargının Görev Alanının Belirlenmesine ... sından kanun koyucu; idari işlem, idari eylem ve idari sözleşme gibi daha teknik ve somut kavramlara kanunda yer vermiştir. 27 Uyuşmaz- lık Mahkemesi, özellikle idarenin gerçekleştirdiği işlem ve eylemler açısından idari yargının görevli olduğuna karar verebilmek için söz konusu işlem veya eylemde kamu gücünün ya da kamusal bir ayrıca- lığın kullanılıp kullanılmadığını araştırmakta; diğer bir ifadeyle idari işlem yahut idari bir eylem olup olmadığına dikkat etmekte ve buna göre yargı yolunu belirlemektedir. Bu bakımdan idari işlem (A) ve eylemler (B) sonucu meydana gelen uyuşmazlıklardan kaynaklanan görev uyuşmazlığına ilişkin Mahkeme’nin yaklaşımı ve önüne gelen görev uyuşmazlığı açısından idari işlem veya idari eylem kavramlarını nasıl yorumladığı tespit edilmelidir. A. İdari İşlemlerden Doğan Uyuşmazlıklarda Görevli Yargı Yolu İdarenin hukuki sonuç doğurmaya yönelik irade açıklaması şek- linde tanımlanan idari işlemlerin, 28 en temel özelliği kamu gücü ayrı- calıklarına sahip olmalarıdır. Bu bakımdan idarenin gerçekleştirdiği her işlem “idari işlem” olarak değerlendirilemeyeceği gibi; özel hukuk tüzel kişilerinin kamu ayrıcalıklarını kullandığı bazı işlemlerinin de “idari işlem” olarak nitelendirilmesi mümkündür. 29 Uyuşmazlık Mah- kemesi de önüne gelen uyuşmazlıklar ile ilgili olarak görevli yargı yolunu belirlerken söz konusu idari işlemi gerçekleştiren kurumun hukuki statüsünün yanı sıra işlemin kamu gücüne dayanıp dayan- madığını esas olarak araştırmıştır. Bu nedenle “ idari işlem ” ölçütünün görev uyuşmazlığının çözümünde Mahkeme tarafından nasıl ele alın- dığının anlaşılabilmesi için idarenin kamu gücünü kullanarak ve tek taraflı olarak gerçekleştirdiği işlemlerinin (1) yanı sıra özel hukuk tü- zel kişilerinin ve özelleştirilen idarelerin de birtakım işlemlerinin (2) incelenmesi gerekmektedir. 27 Kaplan, s. 70. 28 Kemal Gözler, İdare Hukuku (C. 1), 2. Baskı, Ekin Yayınları, Bursa, 2009, s. 656. 29 Turan Yıldırım/Melikşah Yasin/Nur Karan/Eyüp Özdemir/Gül Üstün/Okay Tekinsoy, İdare Hukuku, 4. Baskı, On İki Levha yayınları İstanbul, 2011, s. 580 vd.; ayrıca bkz. Gözler, s. 660.