Türkiye Barolar Birliği Dergisi 144.Sayı

154 Uyuşmazlık Mahkemesi Kararları Işığında İdari Yargının Görev Alanının Belirlenmesine ... niteliğini belirlemek gerekirse; davanın, davalı idarenin yürüttüğü iktisadi faaliyet çerçevesinde bir taşıma sözleşmesi ile kazaya karışan trende yolcu ola- rak bulunan şahsın uğradığı iddia olunan zararın tazminine ilişkin olduğu, dolayısıyla olayın iki özel hukuk kişi arasında imzalanan bir taşıma sözleşme- sinin, gereği gibi ifa edilip edilmediği noktasından hareketle incelenmesi ve görevli mahkemenin bu kapsamda belirlenmesi gerektiği ” şeklinde bir ge- rekçe ortaya koymuştur. Bu başlık altında yer verilen Uyuşmazlık Mahkemesi’nin yakın ta- rihli kararları incelendiğinde, KİT’ler tarafından yürütülen hizmetlere ilişkin ortaya çıkan uyuşmazlıkların hangi yargı yerinde çözümlen- mesi noktasında halen tutarlı bir içtihat yaratılamadığı ve KİT’lerin hangi faaliyetinin kamu hizmeti hangi faaliyetinin ise iktisadi nitelikte olduğuna ilişkin Mahkeme’nin geliştirdiği “ günlük işler ” ve “üçüncü kişiler ile ilişkiler” gibi kıstasların ise açıklığa kavuşturulması gereken ve her somut olayın niteliğine göre değişen hususlar olduğu, bu nok- tada öğreti tarafından ileri sürülen eleştirilerin 137 halen geçerli olduğu görülmektedir. B. İdarenin Kamu Hizmetinin Yürütülmesi Amacıyla Gerçekleştirdiği Sözleşmelerden Doğan Uyuşmazlıklarda Görevli Yargı Yolu 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “ idari dava türleri ve idari yargı yetkisinin sınırı ” başlıklı 2. maddesinin 1. fıkrasının c ben- dinde; tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülme- si için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar da idari dava türlerinden biri olarak düzenlenmiş ve hem yargı içtihatlarında hem de öğretide idari sözleşmeler ile ilgili uyuşmazlıklar idari yargının görev alanı içerisin- de kabul edilmiştir. 138 Bununla birlikte Mahkeme, - kamu hizmeti ölçütünü kullandığı ilk ka- rarından itibaren - uyuşmazlığa konu sözleşmenin niteliğini belirlerken o sözleşmenin kamu hizmetinin yerine getirilmesi amacıyla yapılıp 137 Gözübüyük, s. 698. 138 Akyılmaz/Sezginer/Kaya, s. 453 vd.; Kaplan, s. 72; Darendeli, s. 72; Gözübüyük, s. 87; Özkol, s. 113.