Türkiye Barolar Birliği Dergisi 144.Sayı

186 İflâsta Sıra Cetveline İtiraz Davası (İflâsta Kayıt Kabul Davası) sonuçları ihtiva eden takip hukuku davasıdır. 46 Kanımızca, yargılama prosedürü ve yargılamanın neticesinde verilen kararın mahiyeti dik- kate alındığında kayıt kabul davasının icra ve iflâs hukuku prosedürü içerisinde açılmış maddî hukuk davası olduğu görüşü daha isabetlidir. Kayıt kabul davası bir malın teslimi talebiyle veya inşaî nitelikte bir dava olarak açılamaz. Çünkü konusu para olmayan alacak, ona eş ma- hiyette bir para alacağına çevrilir (İİK m. 198). 47 Doktrinde yer alan tanımlar ışığında kayıt kabul davasını; müflis- ten alacaklı olduğunu iddia eden herhangi bir alacaklının, alacağını bildirmesinden sonra iflâs idaresinin ya da basit tasfiye usulünde iflâs müdürünün alacağı hakkında verdiği ret ya da kısmen kabul kararının esasına itiraz ettiği ve maddî hukuk kurallarının uygulandığı bir ala- 46 Selçuk Öztek, “İflâsta Sıra Cetveli Prosedürü ve Sıra Cetveline Karşı Müracaat Yolları”, Daktilo Edilmiş Doçentlik Tezi, İstanbul 1988, s. 99, 100. Aynı görüşte olan yazarlar; Saim Üstündağ, İflâs Hukuku Dersleri, İstanbul Üniversitesi Yayın- ları, İstanbul 1975, (Üstündağ, İflâs), s. 141; Uyar, Şerh, C:10, s. 16377. 47 Y.19.HD., 24.01.2002, E. 2002/7140, K. 2002/484; “Davacı hisse senetleri yönün- den istihkak iddiasında bulunmadığına göre İİK’nın 198 .maddesi uyarınca konu- su para olmayan alacak ona eşit miktarda para alacağına çevrilerek iflâs masasına kaydı istenebilir. Mahkemece hisse senedi alacağının aynen kaydına karar veril- mesinde isabet görülmemiştir”; Y.19.HD., 27.02.1996, E. 1995/702, K. 1996 /1578; “Yabancı para alacaklarının iflâs masasına kayıt şeklî konusunda İcra ve İflâs Ka- nunumuzda açık bir hüküm yoktur. Sadece anılan Kanun’un 198. maddesinin 1. fıkrasında, konusu para olmayan alacakların ona eşit bir kıymette para alacağına çevrileceği öngörülmüştür. Bu hüküm nedeniyle doktrinde konusu yabancı para olan alacakların da iflâsın açıldığı andaki döviz kur’u üzerinden Türk Parasına çevrilerek iflâs masasına yazdırılabileceği kabul edilmiştir (Kuru, B: İcra ve İflâs Hukuku C.3 1993 Sh.2943; Arar, K: İcra ve İflâs C.2 İflâs 1945 Sh. 87).”; Y.15.HD., 05.05.2011, E. 2010/2052, K. 2011/2753; “Mevzuu para olmayan alacakların para- ya çevrilmesi başlıklı, İİK’nın 198. maddesinde konusu para olmayan alacağın ona eşit bir kıymette para alacağına çevrileceği, iflâs idaresinin taahhüdün aynen ifası- nı üzerine alabileceği, bu takdirde alacaklının talep etmesi hâlinde iflâs idaresinin teminat göstereceği belirtilmiş olup, aynı Yasa’nın tamam olmuş satışların ifası başlıklı 199. maddesinde iflâsın açılmasından önce borçluya, bir mal satıp teslim eden satıcının fesih ve geri alma hakkını açıkça muhafaza etmiş olsa bile akdi feshedemeyeceği ve sattığını geri alamayacağı şeklinde düzenleme yapılmıştır. İİK’nın 198. maddesinde yer alan alacak deyiminden de anlaşılacağı gibi bura- daki alacaklar nispi (şahsi) haklara ilişkin alacaklardır. Buna karşılık ayni haklar 198. madde hükmünün kapsamı dışındadır ve iflâsın açılmasıyla para alacağına dönüşmezler. İflâsın açıldığı anda iflâs edenin elinde bulunan üçüncü şahısla- ra ait mallar, şerh verilmek suretiyle ayni hak kuvvetini kazanmış olan kişisel haklar ve mülkiyete dayalı ayni haklar iflâsta para alacağına çevrilmezler ve bu haklar iflâs masasına karşı aynen ileri sürülebilir (Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin 17.01.1989 gün 6697-103 sayılı ve 14. Hukuk Dairesi’nin 17.01.1985 gün 7129-395 sayılı ilâmları)”; Y.14.HD., 28.12.2006, E. 2006/12554, K. 2006/16442; “Alacak ko- nusunun para olmaması hâlinde, bu alacaklar paraya çevrilerek iflâs masasına yazdırılır”. (www.sinerjimevzuat.com.tr -Erişim tarihi: 05.11.2018).