Türkiye Barolar Birliği Dergisi 144.Sayı

263 TBB Dergisi 2019 (144) Eda ŞAHİN serbestleşmesi, aynî güvencelerin mirasçılara geri verilmesi, kişisel güvence verenlerin ise bundan kurtulmaları anlamına gelir. 100 Gaibin yüz yaşına basması anından sonra mirasçıların gaibin mirasına geçici olarak ve güvence karşılığı sahip oldukları zilyetlikleri artık kesinlik kazanır. 101 Gaibin ölüm tarihinin saptanmasının güvence aşamasını sona erdirip erdirmeyeceği doktrinde tartışmalıdır. Bir görüş, 102 kanunda açıkça belirtilmese de gaibin kesin ölüm tarihinin tespit edilmesinin güvenceyi sona erdireceğini, söz konusu tarih itibarıyla gaibe mirasçı olan kimseler değişiyorsa güvence gösterme yükümlülüğü olmaksı- zın terekenin gaibin ölüm tarihine göre belirlenen mirasçılarına intikal edeceğini ileri sürmektedir. Diğer görüş ise, 103 gaibin ölmüş olduğu- nun saptanmasının güvence aşamasını sona erdirmeyeceğini, halen gaibin daha üstün dereceli mirasçılarının ortaya çıkma ihtimalinin ol- duğunu ve bu sebeple söz konusu mirasçıları korunmak için güven- cenin devam etmesi gerektiğini savunur. Kanaatimizce, ilk görüşte haklılık payı bulunmaktadır. Zira gaibin kesin ölüm tarihinin tespit edilmesiyle gaiplik kararı hükümsüzleştiğinden ölen kişinin terekesi nasıl güvence göstermeksizin dağıtılıyorsa burada da aynı esas geçerli olmalı ve TMK m.599’ta ifadesini bulan külli intikal prensibi uygulan- malıdır. TMK m.599/I “ Mirasçılar, mirasbırakanın ölümü ile mirası bir bütün olarak, kanun gereğince kazanırlar .” şeklindedir. 3. Gaibin Mirasçı Olması Gaiplik kararının geriye etkili olması, gaibin mirasçı sıfatını haiz olup olmadığını belirleyen en önemli unsurlardandır. Gaiplik kararı geçmişe etkili olarak hüküm ifade ettiği için hakkında gaiplik kararı bulunan bir kimsenin ölüm tehlikesi içinde kaybolma veya son haber tarihinden sonra mirasçı olabilmesi mümkün değildir. Bu tarihlerden sonra gaibin karineyle ölmüş olduğu kabul edildiği için, terekenin inti- kali bakımından kendisinin miras bırakanın ölümü anında sağ olmadı- ğı kabul edilir. 104 Dolayısıyla, gaibin mirasçı sıfatını haiz olup olmadığı, 100 Akipek/Akıntürk/Ateş, s. 265. 101 Akipek/Akıntürk/Ateş, s. 264. 102 Kocayusufpaşaoğlu, s. 561. 103 Akipek/Akıntürk/Ateş, s. 264. 104 Akipek/Akıntürk/Ateş, s. 264.