Türkiye Barolar Birliği Dergisi 144.Sayı

302 Türkpatent Kurumu Nezdinde Patent Edinme Sürecinin Hukuki Değerlendirmesi karakterin bulunması (bilgisayar, bilgisayar ağları gibi herkes tarafın- dan bilinen unsurlardan herhangi birinin bulunması) şeklinde olabi- leceği belirtilmiştir. 6 Tescilli olmayan buluşlar, TTK.m.56 bağlamında haksız rekabet hükümlerine göre de korunabilir. 7 Patent hakkının bir takım nitelikleri bulunmaktadır. Bu nitelik- leri incelersek patent hakkı ülkesel bir haktır. Bu nedenle genellikle sadece koruma talep edilen ülkede korunmaktadır. 8 Yine patent ve- 6 Türk Patent Enstitüsü, Patent İnceleme Kılavuzu 2016/2, Ankara, http://www. turkpatent.gov.tr/TURKPATENT/resources/temp/EDAD1D29-D2CB-4F2E- BE4C-F1AD15F8E44C.pdf (E.T.16.12.2018), s.48 7 Yargıtay bir kararında Türkiye’de tescili olmayan buluş ve küçük buluşların ko- runmasının TTK. m.56 bağlamında mümkün olabileceğine karar vermiştir. İlgi- li kararda; “Davacı taraf, davalı şirketin ABD’de tescilli, patent hakları kendine ait olan 4400/4500 model etiketleyicileri kendilerinin rızası olmadan aynen taklit ederek, Türkiye ve Ortadoğu’ya sattığını, davalının üretim ve satışını yaptığı ma- kinenin tasarım olarak davacı makinasının aynısı olduğunu, kendilerine ait pa- tente konu olan buluş hakkında faydalı model başvurusunda bulunduğunu ileri sürerek, davalı eyleminin haksız rekabet teşkil ettiğinin tespit ve önlenmesine, haksız rekabetin neticesi olan durumun ortadan kaldırılmasına, haksız rekabet ve yanlış beyanların düzeltilmesine, davalının ürettiği makinelerin üretim ve satışı- nın durdurulmasına, hükmün ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Pa- tent ve faydalı model hakkında düzenleme getiren 551 sayılı KHK’da Türkiye’de tescil edilmemiş olan buluşların korunmayacağı yönünde bir hüküm bulunma- maktadır. TTK’nın haksız rekabete ilişkin 56 vd. maddeleri de dikkate alındığın- da, tarafların iddia ve savunmaları üzerinde durularak, davalı taraf adına tescil edildiği anlaşılan faydalı modelin hükümsüzlüğü istemi ile açılan dava sonucu da gerektiğinde beklenilerek, oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle davanın reddedilmesi doğru görülmemiş, hüküm bu nedenle davacı yararına bozulmuştur. (Yargıtay 11. H.D., 04.03.2008 Tarihli, E. 2006/11131 K. 2008/2607 aktaran Ayşegül Aksakal, Başak Aydın, Özge Öztürk, Eyyüp Yıldı- rım, ‘’Yargıtay Kararları’’, FMR Dergisi , C:9, S:2, Y.2009, (s.117 – 136), s.120 Ayrıca bakınız; İlhami Güneş, Uygulamada Fikri Mülkiyet Hakları ve Haksız Rekabet Davaları, Seçkin Yayınevi, 4.Baskı, Ankara, 2017. (Haksız Rekabet Davaları), s.69 8 Kural olarak patent hakkı, her ülkenin kendi mevzuatına göre tanınan bir hak- tır. Ancak buluşların evrensel etkisi karşısında salt ülkesel bir hak tanıyan patent hakkı işlevsiz kalacaktır. Bu nedenle patent hakkını tanıma sürecine ilişkin bir takım uluslararası anlaşmalar yapılarak yeknesak düzenlemeler yapılmıştır. Bu anlaşmalardan Türkiye’nin de taraf olduğu Patent İşbirliği Anlaşması’nın (PCT) önemli bir rolü bulunmaktadır. PCT’yle başvuran tek bir başvuruyla aynı anda birden fazla ülkede patent başvurusunda bulunmaktadır. Böylelikle PCT’yle taraf ülkelerde tek başvuruyla patent alınması mümkün hale gelmiştir.(Ayrıntılı bilgi için bakınız Ali Necip Ortan, Avrupa Patent Sistemi C.2, Bankacılık ve Ticaret Hukuku Araştırmaları Merkezi, 1.Baskı, Ankara, 1991, s.204) Ancak PCT, patent veren bir sistem değildir. Başvuru sürecini yeknesaklaştıran bir sistemdir. Neti- ce itibariyle patent hakkı yine ülkesel bir incelemeden sonra tanınacaktır. Bölge- sel olarak patent korumasını sağlayan EPC’de bir diğer uluslararası anlaşmadır. PCT’den farklı olarak EPC’de başvuruyla birlikte taraf Avrupa devletlerinde