Türkiye Barolar Birliği Dergisi 144.Sayı

30 Latin Amerika Ülkelerinde Başkanın Sorumluluğunu İşletmek için Parlamentoların ... sorgulanmaya başlayacaktır. Bu durumda ise başkana sadece ülke içe- risinden değil uluslararası toplum tarafından da baskıların artacağı kuşkusuzdur. 70 3. Başkanın Parlamento Desteğinden Yoksun Olması ve Yetkilerini Kötüye Kullanması Başkanın görevden alınması süreci, başkan istifa etmediği sürece, parlamentonun alacağı kararlar vasıtasıyla impeachment ya da fizik- sel veya zihinsel yetersizlik hükmüne varmasına bağlıdır. Başkanın bu süreci ya hiç yaşamaması ya da bu süreci zarar görmeden atlatabilmesi için ise şüphesiz parlamentonun desteğine sahip olması gerekmekte- dir. Ancak özellikle 1979 sonrası süreçte siyasi partilerin sayısındaki artış, başkanın parlamentoda desteğe sahip olma ihtimalini de ortadan kaldırmıştır. Benzer şekilde aynı dönemde başkanın görev süresini ta- mamlayamama ihtimalinin de arttığı gözlemlenmektedir. 71 Bu açıdan bir anlamda başkanın görevde kalabilmek için parlamentoda çoğunlu- ğun desteğine sahip olması gerekmektedir. Bunun gerçekleşebilmesi ise ya başkanın partisinin tek başına çoğunluğu elde etmesi ya da ço- ğunluğu elde edebileceği bir koalisyonun başkan tarafından kurulma- sı gerekmektedir. 72 Latin Amerika özelinde sorun ele alındığında bu gerçek daha net bir şekilde ortaya çıkmaktadır. Latin Amerika’da gö- rev süresini tamamlayamayan on altı başkanın sadece ikisi parlamen- toda yasama çoğunluğunun desteğine sahiptir. Bunlar Venezuela’da Perez (Temsilciler Meclisi’nde %45, Senato’da %48) ve Paraguay’da (Temsilciler Meclisi’nde %56) Cubas’ tır. 73 70 Örneğin 2003 yılında Bolivya’da başkan Sanchez de Lozada aleyhine başlayan so- kak eylemlerinde yüzlerce kişinin hayatını kaybetmesi Brezilya ve Arjantin devlet başkanlarının Bolivya üzerinde, olayların son bulması için politik baskı kurması- na sebebiyet vermiştir. Keza Arjantin’de de la Rua aleyhine başlayan eylemlerde yirmibeş kişi hayatını kaybetmiştir. Hochstetler, (2006), s. 411-412; Perez-Liñan, (2009), s. 298; Hochstetler, Edward, (2009), s. 39-40, 50. 71 Yazarların bulguları, ilginç bir şekilde 1979 öncesi dönemde başkanın daha fazla parlamento desteğine sahip olmasına karşın siyasal istikrarın sağlandığını fakat rejim istikrarının sağlanamdığını ortaya koymaktadır. Yani ilgili dönemde baş- kanlar daha sık parlamentodan destek görmekte iken askeri darbeler sonucunda görevinden ayrılmıştır. Yazarlar bunu, sağ-sol ayrımına dayanan ideolojik temel- li sosyal mobilizasyonlara bağlamaktadır. Alvarez, Marsteintredet, (2010), s. 37, 44-45. 72 Perez-Liñan, (2007), s. 145-146. 73 Llanos, Marsteintredet, (2010), s. 6; Hochstetler, (2006), s. 408; Perez-Liñan, Polga-