Türkiye Barolar Birliği Dergisi 144.Sayı

314 Türkpatent Kurumu Nezdinde Patent Edinme Sürecinin Hukuki Değerlendirmesi 2. Rüçhan Hakkı Rüçhan; üstünlük, öncelik, üstünlüğe sebep olan şey demek olup rüç- han hakkı başkalarından üstün, önce olma hakkıdır . 48 Rüçhan hakkı sahibi kişi, patent hakkı elde etme konusunda öncellik hakkı kazanmaktadır. Başvuru tarihine göre tekniğin bilinen durumunun belirlenmesinde ve aynı buluşun birden fazla kişi tarafından yapılması durumunda hak- kın kime ait olacağının tespitinde rüçhan tarihi başvuru tarihi olarak kabul edilmektedir. 49 Rüçhan hakkı, Paris Sözleşmesi veya Dünya Ticaret Örgütü Ku- ruluş Anlaşması gibi uluslararası anlaşmalardan doğan bir haktır. Bu hak, başka bir ülkedeki patent başvurusundan veya uluslararası anlaşmalardaki koşulları sağlayan bir sergide patent konusunun yer almasından kaynaklanabilir. Hangi patent başvurularının rüçhan hak- kı doğuracağı SMK. m.93/2 ve SMK. m.93/5’de düzenlenmiştir. Bu- nunla birlikte rüçhan hakkından yararlanabilmek için usulüne uygun bir talepte bulunulması gerekir. Usulüne uygun talep, başvuru tarihi almaya yeterli bir başvuru olup bu başvurunun akıbeti önemli değil- dir. 50 Rüçhan hakkı sergiden de doğabilir. Hangi sergilerden rüçhan hakkı doğabileceğiyse SMK. m.93/6’da düzenlenmiştir Rüçhan hakkı sahibi, Türkiye’de başvuru yapmak amacıyla, ilk başvurunun yapıldığı tarihten itibaren on iki aylık süre içinde, rüç- han hakkından yararlanabilir. Bununla birlikte sergilerdeyse rüçhan hakkı sahibi, patentli ürünü Türkiye’de açılan ulusal veya uluslararası sergiler ile Paris Sözleşmesine taraf ülkelerde açılan resmî veya resmî olarak tanınan uluslararası sergilerdeki teşhir tarihinden itibaren on iki ay içinde Türkiye’de patent almak için başvuru yapma konusun- da rüçhan hakkından yararlanır. (SMK. m.93/6) Hakkın kullanımıysa süreye bağlı olup süresi içinde kullanılmazsa bu hak düşecektir. 51 Rüç- ne, davalı TPE. YİDK’nın 27.07.2007 gün ve P-17 sayılı kararının iptaline karar vermiştir.’’ Yargıtay’da ilgili kararı onamıştır. Bak; Yargıtay, 11. H.D.,12.4.2010 tarihli; E. 2008/12664, K. 2010/4027, Kazancı İçtihat Bankası, www.kazanci.com , (E.T.14.10.2018) 48 İlhami Güneş, Sınai Mülkiyet Kanunu Işığında Uygulamalı Patent ve Faydalı Mo- del Davaları, Seçkin Yayınevi, 1.Baskı, Ankara, 2017. (Patent ve Faydalı Model), s.70 49 Sınai Mülkiyet Kanunu m.93/7 Gerekçesi 50 Sınai Mülkiyet Kanunu m.93/3 Gerekçesi 51 Noyan, s.228