Türkiye Barolar Birliği Dergisi 144.Sayı

31 TBB Dergisi 2019 (144) Ahmet EKİNCİ Başkanın parlamento desteğinden yoksun olması, parlamento ço- ğunluğu ile arasında bir gerilimin yaşanması anlamına gelmektedir. Perez-Liñan bu durumda başkanın üç farklı strateji uygulayabilece- ğinden bahsetmektedir. 74 Bunlardan ilki soyutlama (isolation) strateji- sidir. Buna göre başkan, parlamento desteğinden yoksun olduğunda parlamento ile herhangi bir iletişime geçmeyi reddedecektir. Kabi- nesini siyasilerden değil teknokratlardan ve bürokratlardan oluştu- racaktır. Programını kanunlarla değil, var ise, kararname yetkisi gibi sahip olduğu anayasal yetkileri vasıtasıyla icra etmeye çalışacaktır. Hatta başkanlar kendilerini siyasal partilerden soyutlayabilmek adı- na bu partilerin taleplerine de kayıtsız kalmaya çalışacak, parlamento tekliflerini de veto edecektir. Bu durumda ise parlamento, başkanın popülaritesi yüksek olduğu sürece ona destek verecekken başkanın popülaritesi düştüğü anda başkan karşısında cephe almayı tercih ede- cektir. Bu tür bir strateji, Collor (Brezilya) ve Perez (Venezuela) tarafın- dan uygulanmaya çalışılmıştır. Fakat her iki başkanın da popülaritesi düşmeye başladığında parlamentoda aleyhlerine impeachment süreci başlamıştır. İlginçtir ki her iki ülkede de impeachment süreci, başkanı destekleyerek yaklaşan seçimlerde dezavantajlı konuma düşmemek için başkanların kendi partileri ya da koalisyon ortakları tarafından da desteklenmiştir. 75 Başkanın parlamento desteğinden yoksun olması durumunda izleyeceği ikinci strateji ise cephe alma (confrontation) stratejisidir. Bu strateji, soyutlama stratejisinden daha ağır sonuçlar doğurabilmekte- dir. Bu stratejiye göre başkan, parlamentoyu alenen reddedecek ve ta- biri caiz ise “halka gidecektir”. Yani başkan, alenen parlamentonun ve parlamenterlerin meşruiyetini sorgulamaya açacaktır. Ancak azınlık durumundaki bir başkan için böyle bir strateji çok tehlikelidir. Bu stra- teji Bucharam (Ekvator) ve Cubas (Paraguay) tarafından uygulanmış- tır. Her iki başkan da açıkça parlamento muhalefeti ile çatışmayı tercih etmiştir. Cubas, parlamento desteğine sahip olsa da başkan yardımcısı ve kendi partisinin bir hizbinin lideri olan Argana ile politik ayrılı- ğa düşmesi, Argana’nın başkan yardımcılığı görevinden istifa ederek Hecimovich, (2012), s. 12. 74 Perez-Liñan, (2007), s. 148. 75 Perez-Liñan, (2000), s. 70-72; Perez-Liñan, (2007), s. 149-152, 156-158; Gayyoso, Ca- dena, (2017), s. 68, 73-74.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1