Türkiye Barolar Birliği Dergisi 144.Sayı

362 Hekimin Kusurunun Değerlendirilmesi A. Tıbbi Standart Kavramı Tıp biliminin genel olarak tanınıp kabul edilmiş kuralları yani de- nenmiş ve bilinen meslek kuralları tıbbi standart olarak ifade edilmek- tedir. Dolayısı ile tıbbi uygulama hataları, bilinen ve kabul edilen tıp kurallarının yani tıbbi standartların ihlal edilmesi ile ortaya çıkmakta- dır ki, bu da hekime mesleki kusur olarak yükletilebilmektedir. 17 Fark- lı bir ifade ile hekim somut olayın özelliklerine ve içinde bulunduğu şartlara göre uygulaması gereken tıbbi standartların altında bir uygu- lama yapmış ise, tıbbi uygulama hatası yaptığı ve kusurlu olduğu ka- bul edilmektedir. 18 Genel olarak, hekimden beklenen standart uygulamalar: anemnez alma, muayene yapma, tanı metotlarını kullanma, bilgilendirme, ay- dınlatılmış rıza alma, istenmeyen ve beklenmeyen komplikasyonları bilme, bakım yapma, takip/kontrol yapma şeklinde sıralanabilmekte- dir. 19 Tıp, her an gelişmekte olan bir bilim dalı olduğundan standartla- 17 Doktrinde, tıbbi uygulama hataları farklı şekillerde de tanımlanmaktadır. Bun- lardan bazıları: “Yanlış teşhis tedavi ve ameliyat sırasında veya sonrasında gere- ken özenin gösterilmemesi, yanlış iğne, hatalı tahlil, araç-gereç ve personel yeter- sizliği, hasta haklarının gerektirdiği özen ve dikkatin gösterilmemesi ve benzer durumlar nedeniyle ortaya çıkan bedensel ve manevi zararlar tedavi hatası ola- rak tanımlanır”. bkz. Cengiz Hortoğlu, “Tedavi Hataları”, Güncel Hukuk, Mart 2006, s.12-13.; “İhmal, bilgi ve beceri eksikliği vb. nedenlerle ortaya çıkan bakım standartlarından bir sapmayı da içeren ve hastada bir zararla sonuçlanan, hatalı olduğu kabul edilen tıbbi uygulamaları, tıbbi uygulama hatası olarak kabul et- mek gerekir”. bkz. Polat, s. 32.; Daha geniş bir tanım ise şu şekilde yapılmıştır: “Hizmetleri sunan hekim, hemşire ve ilgili yasaya göre hastaya müdahale yetki- si bulunan fizyoterapist, psikolog veya diyetisyen gibi sağlık personelinin, öneri ve/veya uygulamaları sonucu, hastalığın normal seyrinin dışına çıkarak iyileş- mesinin gecikmesinden, hastanın ölümüne kadar geniş bir yelpazedeki şartların tamamı, tıbbi uygulama hatasıdır”. bkz. Gürsel Çetin, “Tıbbi Malpraktis”, Yeni Yasalar Çerçevesinde Hekimlerin Hukuki ve Cezai Sorumluluğu, Tıbbi Malprak- tis ve Adli Raporların Düzenlenmesi, (Editörler: Çetin/Yorulmaz) İstanbul 2006, s.31-42. 18 Hestbeck v. Hennepin Country, 212 NW2d 361 (Minn 197) “enfekte olmuş bir apandistin sadece kompres yapılarak tedavi edilmeye çalışılması”; Cass civ 1re, 4 No 1964 Gaz Pal 1965.1.43 “kanser ya da frengiyi, sağlıklı insanlara etki ede- bilecek ilaçlarla iyileştirmeye çalışma”; Düsseldorf, 13 Apr 1978 VersR 1979 723 “hemeroid şikâyeti olan bir hastayı dört haftadan fazla bir süre fitil uygulaması ile tedavi etmeye çalışma ve bu süre içinde hiç rektal muayene yapmama”; Co- ughlin v. Kuntz (1987 17 BCLR2d 365 (Sc) “Boyun discectomy’si için çok eski ve hiçbir yerde uygulanmayan bir yöntem kullanma”…vb olaylarda hekimin tıbbi standartları yerine getiremediği kabul edilmiştir. Ayrıntıları ve daha fazla örnek için bkz. Giesen, s. 133 vd. 19 Nezih Varol: “Sağlık Hukukunda Bilirkişilik” Ankara Barosu-AÜHF Sağlık Hu-