Türkiye Barolar Birliği Dergisi 144.Sayı

365 TBB Dergisi 2019 (144) Atiye B. UYGUR Gerçekleşmiş olan bir olayın tıbbi uygulama hatası mı yoksa komp- likasyon mu olduğunun belirlenmesi, doğuracağı sonuçlar açısından son derece önemlidir. Gerçekleştirmiş olduğu tıbbi uygulamada tüm özen ve dikkati göstermiş, olası komplikasyonlar için gerekli önlem- lerini alarak hareket etmiş bir hekim, meydana gelen zarar nedeniyle kural olarak sorumlu tutulamayacaktır. 26 Bu nedenle, komplikasyon tıbbın kabul ettiği normal risk ve sapmalar ve zararlı bir sonuç ortaya çıkmış olsa bile bundan hekimin -ya da sağlık personelinin- sorumlu tutulamadığı durum olarak da tanımlanabilmektedir. 27 Dünya Tabipler Birliği, 1992 yılında Marbella’da yapılan 44.Genel Kurulunda, bazı ülkelerde tıbbi uygulama hatalarının arttığına dikkat çekerek, bu sorunu tartışmaya açmıştır. Marbella Bildirgesi’nde bu ar- tışın nedenlerinin başında, tıbbi bilginin artması ve tıbbi etnolojinin gelişmesinin hekimleri geçmişte yapamadıkları bazı işlemleri yapma- ya ittiği ve bu ilerlemelerin çoğunlukla ağır riskleri de içerdiği tespiti yapılmış, ancak tıbbi uygulama hataları (malpraktis) ile tıbbi bakım ve tedavi sırasında görülen ve hekimin hatası olmayan durumların (komplikasyon) özellikle birbirinden ayrılması istenmiştir. 28 Sıklıkla vurgulamaya çalıştığımız gibi, hekimlik mesleği ve uy- gulamaları, içinde pek çok riski barındıran bir alandır. Örneğin, alerji yapma riski, her tür ilaç için söz konusu olabilir. Önemli olan husus, ağrı kesiciden vitamine kadar her ilacın alerji yapma riskinin bulun- duğunun bilinci ile tedbirli davranmaktır. Hiçbir tedavi ya da cerrahi müdahale, risk almadan gerçekleştirilemez. İyi hekimlik, işte bu nok- tada daha da büyük önem kazanmaktadır. Gerekli dikkat ve özeni gös- teren, bilgi ve beceri sahibi bir hekim, hastasına uygulayacağı tedavi ya da tıbbi müdahalenin, ne tür riskler taşıdığını bilerek, buna göre ön- lemler almalıdır. Hekimin buradaki sorumluluğu, önlenemeyecek bir durumu önlemeye çalışması değil, buna karşı gerekli tedbirleri almış olması ile ilgilidir. Tıbbi standartların uygulanmasında olduğu gibi, olumsuz risklere bağlı tıbbi sonuçlar, yani komplikasyonlar, meslek hatasına bağlı olmadığı ölçüde hekimin sorumlu tutulmasını gerektirmez.” bkz. Demir, s. 246. 26 “Somut ve objektif ölçülerde önceden öngörülemeyen ve istenilmeyen olumsuz risklere bağlı tıbbi sonuçlar, yani komplikasyonlar, meslek hatasına bağlı olmadı- ğı ölçüde hekimin sorumlu tutulmasını gerektirmez”. bkz. Demir, s. 246. 27 Yavuz, s.100.; Hancı, s.306.; Demir, s.156. 28 http://www.wma.net