Türkiye Barolar Birliği Dergisi 144.Sayı

37 TBB Dergisi 2019 (144) Ahmet EKİNCİ Kronolojik olarak başarılı ilk impeachment süreci Venezuela’da- dır. 1989-1993 yılları arasında Venezuela’da ikinci başkanlık görevini yapan Carlos Andres Perez, Temsilciler Meclisi’nde %48, Senato’da ise %45 desteğe sahiptir. Fakat başkanın, partisindeki eski başkan Lusinchi’yi destekleyen diğer hizip ile sorunlar yaşadığı ve kendisi- ni partisinden soyutladığı görülmektedir. Bu nedenle de kabinesini partililerden değil teknokratlardan oluşturmayı tercih etmiştir. Baş- kan, ekonomik kalkınma için yeni fiyatlandırmalar ve vergiler içeren bir ekonomi planını yürürlüğe sokmuştur. Fakat bu ekonomik plan karşısında özellikle Caracas’ta sosyal hareketlenmeler olduğu görül- mektedir. Bu dönemdeki hareketlilik sonucunda yüzlerce kişi yaşamı- nı yitirmiş ve başkan olağanüstü hal ilan etmek durumunda kalmış- tır. Akabinde ise 2 ve 3 Şubat 1992’de ve 27 Şubat 1992’de peş peşe darbe girişimleri olmuş fakat ikisi de başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Bu olaylardan hiçbirinde başkan görevini bırakmazken 11 Mart 1993 tarihinde Cumhuriyet Baş Savcısı (El Fiscal General de la Republica) Yüksek Mahkeme’ye, İç İlişkiler Bakanlığı (Ministerio de Relaciones Interiores) için ayrılan bütçenin, başkana yakın politikacılar ve yabancı politikacıların seçim harcamaları için kullandığı gerekçesi ile başkan aleyhine soruşturma izni istemiştir. Yüksek Mahkeme de bu talebi 20 Mayıs’ta kabul etmiştir. Impeachment talebinin, kamu hazinesinin kö- tüye kullanılması gerekçesiyle olduğu görülmektedir. Başkanın kendi partisi tarafından da desteklenen bu isnatlar sonucunda, 21 Mayıs’ta Senato, yargısal süreç devam ederken başkanın görevine devam etme- sinin uygun olmayacağına karar vermiştir. Akabinde ise 31 Mayıs’ta Kongre, impeachment vasıtasıyla başkanın tamamen görevden alın- masına hükmetmiştir. 95 kararını ve Kongre’den geçirilen kanunu dikkate almayarak bu halkoylamasının gerçekleşmesi için ısrar eder. Ancak Genelkurmay Başkanı Romeo Vasquez bu karara karşı olduğu için başkan Vasquez’i görevden alır. Bunun üzerine Savunma Bakanı ve üç kuvvet komutanı istifa etmiştir. Bunun üzerine Yüksek Mahkeme, Vasquez’in görevden alınması kararını iptal ederek başkanın istifasını ister. Ayrı- ca Yüksek Mahkeme, başkanın eylemlerinin Honduras devletinin zararına işlev- lerini gasp etme ve yetkilerini kötüye kullanma, vatana ihanet suçlarından dolayı suçlanabilir olduğuna ilişkin kararını ilan etmiştir. Bunun üzerine parlamento bir özel soruşturma komisyonu kurmuş ve parlamentodaki partiler başkan hakkında zihinsel yetersizliği olduğu ve anayasayı ihlal ettiği gerekçesiyle suçlamışlardır. İki gün sonra ordu mensuplarının başkanlık ikametgâhını şafak baskını ile ba- sarak başkanın istifa etmesini sağlamıştır. Bu nedenle başkanın istifası bir darbe sonucu gerçekleştiği kabul edilmektedir. Gayyoso, Cadena, (2017), s. 70-71. 95 Perez-Liñan, (2000), s. 70-71; Gayyoso, Cadena, (2017), s. 68-69.