Türkiye Barolar Birliği Dergisi 144.Sayı

384 Yargıtay Yönünden Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Değerlendirilmesi ülkemiz bakımından Yargıtay’a aittir. Nitekim Yargıtay’ın en önemli görevlerinden birisi de adli yargı alanında içtihat birliğini sağlamak ve kanunların yeknesak olarak uygulanmasını gerçekleştirmektir. 2 rumlama sonuçlarının Sözleşme ile uyumlu olup olmadığını denetlemekten ibaret olduğunu belirterek içtihat farklılığından kaynaklanan tutarsızlığın giderilmesi için iç hukukta bir mekanizmanın bulunup bulunmadığının ve bu mekanizmanın uygulanıp uygulanmadığının önemli olduğunu vurgulamıştır (Nejdet Şahin ve Perihan Şahin Türkiye,§§ 49-53, 54). 34. Mahkeme içtihatlarındaki değişim, yargı organlarının takdir yetkisi kapsamında kalmakta olup böyle bir değişiklik özü itibarıyla önceki çözümün tatminkâr bulunmaması anlamına gelir (S.S. Balıklı- çeşme Beldesi Tarım Kalkınma Kooperatifi ve diğerleri Türkiye, B. No: 3573/05, 17293/05, 30.11.2010, § 28). 35. Stoilkovska/Makedonya Eski Yugoslav Cumhuriyeti (B. No: 29784/07, 18.7.2013, § 49) kararında AİHM, aynı mahkemede aynı olgulara ilişkin olarak aynı kanunun farklı uygulandığı bir durumun söz konusu olması nedeniyle mev- cut başvurunun Nejdet Şahin ve Perihan Şahin Türkiye kararındaki koşullardan farklı olduğuna vurgu yapmıştır. Kararda, iş hukuku çerçevesinde işçilerin so- rumluluğuna ilişkin aynı kanun hükmünün uygulandığı tazminat davalarında verilen farklı kararlara değinilmiştir. Buna göre AİHM, başvurucunun meslektaşı olan beş başvurucu için istinaf mahkemesince bireysel sorumluluk hükümlerinin uygulanarak tazminat talebinin reddedildiğini ancak sadece başvurucunun dava- sında aynı mahkemenin objektif sorumluluk hükümlerini uygulayarak başvuru- cu aleyhine tazminata hükmettiğini belirtmiştir. AİHM, bu yorumun hukuki bir dayanağı olmadığı söylenemez ise de başvurucunun benzer olgulara dayalı aynı hukuki soruda açık bir farklı cevapla karşılaşmış olduğuna dikkati çekmiştir (Sto- ilkovska/Makedonya Eski Yugoslav Cumhuriyeti,§ 47). 36. AİHM yargı sisteminde içtihat farklılığının giderilmesinin uluslararası bir mahkemeden ziyade ulusal mahkemelerin görevi olduğuna işaret etmiştir. Bu- nunla birlikte somut olayda temyiz mahkemesinin önemsiz zarar ölçütü yönün- den başvuruyu reddettiğini vurgulamıştır (Stoilkovska/Makedonya Eski Yugos- lav Cumhuriyeti, § 48). AİHM başvurucunun karşılaştığı açık içtihat farklılığının mahkemelere ve yargı sistemine olan güveni zedelediğini belirtmiştir. Ayrıca aynı hususta daha önce çıkan kararlardan farklı bir hüküm kurulması halinde bu fark- lılaşmaya ilişkin olarak mahkemeler tarafından makul bir açıklama da getirilme- diğini tespit etmiş; yargısal içtihat farklılığını giderici bir mekanizmanın işletil- mediği gerekçesiyle Sözleşme’nin 6. maddesinin ihlal edildiğine karar vermiştir (Stoilkovska/Makedonya Eski Yugoslav Cumhuriyeti, § 49). 37. Beian/Romanya (B. No: 30658/05, 6.12.2007) kararında AİHM, bölgesel yargı- lama yetkilerine sahip derece mahkemelerinden oluşan bir sistemde içtihat farklı- lıklarının olabileceğini kabul etmiş ancak bu farklılıklardan kaynaklanan sorunla- rı çözme görevinin yüksek mahkemelere düştüğünü vurgulamıştır. AİHM somut olayda ise 12 Başvuru Numarası Karar Tarihi: 2015/17453: 22/1 /2019 içtihat fark- lılığının kaynağının yüksek mahkemenin kendisi olduğunu açıklamıştır. AİHM bu içtihat farklılığına yol açmakla ülkenin en yüksek yargısal makamının kendi- sinin hukuk güvenliği ve hukuki belirlilik ilkelerini, yargı sistemine olan kamusal güveni zedelediğini belirterek Sözleşme’nin 6. maddesinin ihlal edildiğine karar vermiştir (Beian/Romanya, §§ 37-40). . (Anayasa mahkemesi Aşır Tunç Başvuru- suna İlişkin 2015/17453 Esas sayılı ve 22.01.2019 tarihli Kararının gerekçesinden alınmıştır). 2 Kuru B., Hukuk Muhakemeleri Usulü, C.V, İstanbul 2001, s. 4942 (“Usul”); Kuru