Türkiye Barolar Birliği Dergisi 144.Sayı

410 Yargıtay Yönünden Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Değerlendirilmesi “ HMK’nın 353/1-a maddesinde, Bölge Adliye Mahkemesinin önüne ge- len uyuşmazlığa ilişkin İlk Derece Mahkemesinin kararının kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyayı kararı veren mahkemeye göndermesi- ne dair duruşma yapmadan kesin olarak karar vereceği haller düzenlenmiştir. Yukarıda belirtilen gönderme kararına ilişkin olarak HMK. 353/1-a.6 madde düzenlemesi ise “Mahkemece tarafların davanın esasıyla ilgili olarak gösterdikleri delillerin hiçbiri toplanmadan VEYA gösterilen deliller hiç de- ğerlendirilmeden karar verilmiş olması” şeklindedir. Tarafların delillerinin tamamı eksiksiz toplanmış olsa dahi göste- rilen deliller hakkında mahkemece hiç değerlendirme yapılmaması ha- linde yukarıda açıklanan madde metni çerçevesinde istinaf incelemesi yapan daire tarafından dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesi- ne gönderilmesi mümkündür. Ayrıca toplanmayan bir delilin yasa maddesinin istediği anlamda değer- lendirildiğinden de söz edilemez. Davacının, dava açmakta talebi açıklattırılmaksızın, davanın davalı iş- yerlerinde geçmekte birlikte Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmeyen hiz- metlerinin tespiti mi yoksa davalı belediyede geçen çalışmalar nedeniyle toplu sözleşme hükümlerinden yararlanma amacına mı yönelik olduğu açıklattırıl- maksızın hâkim davayı aydınlatma görevi gözardı edilerek hüküm ku- rulması HMK 353/1-a-6 maddesine aykırıdır. Mahkemece dava niteliği ve dava ile ulaşılmak istenilen sonuç, elde edil- mek istenilen yarar açıklattırılarak, davanın hizmet tespiti niteliğinde oldu- ğunun görülmesi durumunda Sosyal Güvenlik Kurumunun fer’i müdahil olacağı da değerlendirilmek suretiyle bir karar verilmek üzere dosyanın ilk derece mahkemesine geri gönderilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm ku- rulmuştur. 47 Yukarıdaki kararda da davayı aydınlatma ödevinin yerine getiril- memiş olması, kararının kaldırılarak ilk derece mahkemesine gönde- rilmesine imkân tanımasa da, madde geniş olarak anlaşılmış ve uygu- lanmıştır. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. maddesinin birinci fıkra- sına göre, kararın kaldırılarak dosyanın ilk derece mahkemesine gön- 47 İstanbul BAM 31. HD, 24.01.2017, 83/45 (Kazancı İçtihat Bankası).