Türkiye Barolar Birliği Dergisi 144.Sayı

74 Soruşturma Yapılmasına Yer Olmadığı Kararları (SYOK) ve Bu Kararların Ceza ... farklı olduğundan, soruşturmanın başlaması için somut olgular olma- sına karşın kuvvetli delil olmayan ve savcının -bir şekilde- doğrudan haber alarak, araştırmakta fayda var diye düşündüğü hallerde de sav- cı soruşturmayı başlatabilmektedir. ii- Şikâyet Ceza muhakemesiyle yakın ilgili olmasına karşın, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 73. maddesinde düzenlenmiş olan şikâyet ise; “ suç- tan zarar görenin soruşturmayla ilgili yetkili makamlara bildirmesi ”, kısaca “ yakınmasıdır ”. 44 Şikâyet hakkı (ihbar hakkı gibi) hakkın kullanılması (AY. 36, 74. maddeleri) kapsamında olduğu için bir hukuka uygunluk hali kapsamaktadır. Ancak bu hakkın kullanılmasının, “hakkı doğuran nedenlerin koyduğu sınırlar içinde” olması gereklidir. 45 Şikâyeti ihbardan farklı kılan, şikâyetin ancak suçun mağduru, hak sahibi, dolaylı veya doğrudan suçtan zarar gören tarafından yapılabilmesidir. Şikâyet baş- tan yapılabileceği gibi, soruşturma başladıktan sonra da yapılabilir. So- ruşturma sırasında fark edilmemiş ancak kovuşturma evresinde suçun şikâyete tabi olduğu anlaşılmış ise; eğer mağdur açıkça şikâyetinden vazgeçmemiş ise CMK’nın 158. maddesinin (7086 sayılı Kanun’la te- selsül ettirilen) 7. maddesine göre; mağdur açıkça şikâyetten vazgeç- mediği takdirde, yargılamaya devam olunur. 46 iii- İhbar İhbar; -ceza muhakemesinde kullanıldığı haliyle- genel bir yolun adıdır. “Suç işlendiği haberinin herhangi biri tarafından yetkili makamlara bildirilmesidir.” (CMK m.158) 47 Şikâyet hakkı olmayan ancak bir şekilde suçla ilgili olan veya kamusal sorumluluk gereği iltisak geliştirmiş res- mi veya özel gerçek ve tüzel kişiler ihbar yoluna başvurabilmektedir- 44 Şikâyet; suçtan zarar gören kimsenin, suç failinin soruşturulmasını, kovuşturul- masını ve cezalandırılmasını yetkili makamlardan istemesidir. (Nevzat Toroslu, “Ceza Muhakemesi Hukuku”, Savaş Yayınevi, Ankara Eylül-2009, sh. 262 45 Y.C.G.K. 19.12.1994 4-327/348 (Bkz. Zekeriya Yılmaz, Ceza Hukukumuzda Şikâyet”, Adalet Yayınevi, Ankara-2010, sh. 77-79 46 “Demek oluyor ki; kovuşturma sırasında mağdurun hareketsiz kalması, onun fii- lin takibini istediği, adeta sessiz kalarak şikâyet ettiği anlamına gelmektedir. Buna Sessiz Şikâyet demek belki daha akıllıca olur” Öztürk, a.g.e. sh. 582’den naklen 47 Öztürk, a.g.e., sh. 580