Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

102 Uygulamada Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat (CMK m. 141-144) özgürlüğünün kısıtlanması durumlarında, CMK 141/1-c maddesi kapsamında tazminat talep edilemez. Kanuna aykırı gözaltına alma işlemi nedeniyle, CMK 141/1-a maddesi kapsamında tazminat talep edilmesi gerekir. Her ne kadar CMK’nın 141/1-a maddesinde gözal- tına alma ifadesine yer verilmemiş ise de gözaltına alma, yakalama- nın sonucu ve tutuklamanın ön aşamasını oluşturduğundan, CMK 141/1-a maddesi kıyasen kanuna aykırı gözaltı altına alma işlemi hakkında da uygulanmalıdır. D. KANUNÎ HAKLARI HATIRLATMAMAK VEYA HATIRLATILMASINA RAĞMEN BU HAKLARDAN YARARLANDIRMADAN TUTUKLAMAK Yakalanan kişiye kanuni hakları derhal bildirilir (CMK m. 91/4). Bunun ise suç ayrımı gözetilmeksizin herhâlde yazılı, bunun hemen mümkün olmaması hâlinde sözlü olarak derhâl yerine getirilmesi ge- rekir (YGİY m. 6/4). Bu kişiye ayrıca haklarının yazılı olarak bildiril- diğini ve kendisi tarafından da bu hususun anlaşıldığını belirten Ya- kalama, Gözaltına Alma ve İfade Alma Yönetmeliğine ekli “Yakalama ve Gözaltına Alma Tutanağı Şüpheli ve Sanık Hakları Formu” düzen- lenerek imzalı bir örneği verilir (YGİY m. 6/7). Başka suçtan tutuklu veya hükümlü olan kişilerin, diğer bir suçtan dolayı ifadelerine başvu- rulması durumunda da kanuni haklarının tekrar söylenmesi gerekir 70 . Yakalanan kişinin kanuni haklarını bilmesi, hakların bildirilmesi yü- kümlülüğünü ortadan kaldırmamaktadır. 71 Şüpheli ve sanığın sahip olduğu haklar CMK’nın 147. maddesin- de düzenlenmiştir. Bu hakların tamamının zamanında hatırlatılması gerekir. Söz konusu hakların hatırlatılması da yeterli olmayıp, hatırla- tılmasına rağmen isteme uygun olarak kullandırılmaması da tazminat nedenidir. 72 Örneğin, müdafiinin hukuki yardımından yararlanabile- ceği söylenmesine rağmen müdafi isteğinin yerine getirilmemesi taz- minat ödenmesini gerektirir. 73 70 Kunter/Yenisey/Nuhoğlu, s.798. 71 Yargıtay 12. CD, 7.1.2019, 2018/1379, 2019/82, https://karararama.yargitay.gov . tr/YargitayBilgiBankasiIstemciWeb/ (23.06.2019). 72 Öztürk/Tezcan/Erdem/Sırma/Kırıt/Özaydın/Akcan/Erden, s.566. 73 Hakeri/Ünver, s.492.