Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

104 Uygulamada Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat (CMK m. 141-144) 1. Tutuklunun Makul Süre İçinde Yargılama Mercii Huzuruna Çıkarılmaması Burada tazminat nedeni olarak düzenlenen husus, kanunda ön- görülen, azami süreye riayet edilmiş olmasına rağmen, yargılama merciinin huzuruna çıkarılma için geçen sürenin, içinde bulunulan so- mut koşullara göre, makul bir süre olmamasıdır. 77 Ceza Muhakemesi Kanun’’nun 94. maddesinde yapılan değişiklikten önce, hâkim veya mahkeme tarafından verilen yakalama emri üzerine soruşturma veya kovuşturma evresinde yakalanan kişi, en geç yirmi dört saat içinde yetkili hâkim veya mahkeme önüne çıkarılamıyorsa, aynı süre içinde en yakın sulh ceza hâkimi önüne çıkarılır; serbest bırakılmadığı tak- dirde, yetkili hâkim veya mahkemeye en kısa zamanda gönderilmek üzere tutuklanırdı. Yol tutuklaması adı ile anılan bu düzenleme ge- reğince, hakkında tutuklamaya yönelik yakalama emri düzenlenen şüpheli veya sanık yakalandıkları yer mahkemesince yetkili hâkim veya mahkeme huzuruna çıkarılmasını sağlamak amacıyla tutuklan- maktaydı. Tutuklanan şüpheli veya sanık, personel, araç ve ödenek yetersizliği nedeniyle, makul süreyi aşacak şekilde yetkili mahkeme huzuruna çıkarılmaktaydı. Bu nedenle açılan davalarda, Yargıtay, hükmün kesinleşmesi beklemeksizin, 10 gün, 78 12 gün, 79 30 gün 80 son- ra yetkili mahkeme huzuruna çıkarılan kişilerin tazminat taleplerini kabul etmekteydi. 81 Uygulamada yaşanan bu hak ihlalleri dikkate alı- narak 6 Mart 2014 tarihinde yürürlüğe giren, 6526 sayılı Kanunu’nun 7. maddesi ile Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 94. maddesinde yapılan değişiklikle, yakalanan kişi, en geç yirmi dört saat içinde yetkili hâkim veya mahkeme önüne çıkarılamıyorsa, aynı süre içinde yakalandığı yer adliyesinde, mevcut değil ise en yakın adliyede kurulu sesli ve gö- rüntülü iletişim sisteminin kullanılması suretiyle yetkili hâkim veya mahkeme tarafından bu kişinin sorgusunun yapılacağı düzenlemesi yapılmıştır. Bu nedenle ancak yirmi dört saat içerisinde yaşanabile- 77 Hakeri/Ünver, s.492. 78 Yargıtay 12. CD, 4.4.2012, 2011/15700, 2012/9187, Sinerji Mevzuat ve İçtihat Prog- ramı. 79 Yargıtay 12. CD, 15.5.2012, 2011/20114, 2012/12183, Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı. 80 Yargıtay 12. CD, 17.9.2012, 2012/20227, 2012/18818, Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı. 81 Yargıtay 12. CD, 4.4.2012, 2011/15700, 2012/9187, Sinerji Mevzuat ve İçtihat Prog- ramı.