Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

105 TBB Dergisi 2019 (145) Nabi ÖZALP cek haksız gecikmeler nedeniyle, bu bent kapsamında, tazminat talep edilebilir. Eğer kanunda belirtilen bu yirmi dört saatlik azami süreye uyulmazsa, bu bent kapsamında değil, CMK’nın 141/1-b’de yer alan, kanuni gözaltı süresi içinde hâkim önüne çıkarılmama sebebine daya- nılarak tazminat istenebilir. Bu bentteki yargılama mercii tutuklu hakkında hüküm vermeye yetkili mercidir. Savcılık veya sorgu hâkimliği önüne çıkarılma yar- gılama mercii önüne çıkarılma olarak değerlendirilemez. Bu nedenle soruşturma evresinde şüphelinin sulh ceza hâkimi tarafından otuzar günlük sürelerle tutukluluğu incelense dahi, soruşturma evresinin ol- dukça uzun sürmesi nedeniyle kovuşturma evresine geçilemediği hal- lerde de, bu bent kapsamında, tazminat istenmesi mümkündür. 2. Tutuklu Hakkında Makul Süre İçinde Hüküm Verilmemesi Anayasa’nın 19. maddesinin yedinci fıkrasına göre bir ceza so- ruşturması kapsamında tutuklanan kişiler yargılamanın makul süre- de bitirilmesini isteme hakkına sahiptir. 82 Tutuklu yargılanan kişinin yargılamanın makul sürede bitirilmesindeki menfaati, işin doğası gereği diğerlerine göre daha fazladır. Bu nedenle başta savcılıklar ve mahkemeler olmak üzere tüm kamu organları, tutuklu olarak sürdü- rülen soruşturma/kovuşturma surelerinin -adil yargılanma hakkının sağladığı güvencelere riayet edilmek koşuluyla- süratli bir şekilde so- nuçlandırılması için özenli davranmalıdırlar. 83 Buna uyulmaması so- nucunda, tutuklu yargılanan şüpheli veya sanık hakkında, makul süre içinde hüküm verilmemesi tazminat nedeni olarak düzenlenmiştir. Burada tutuksuz yargılama için değil, sadece tutuklu yargılamalar için tazminat nedeni öngörülmüştür. 84 Dolaysıyla tutuksuz yargılanan ki- şiler, makul sürede hüküm verilmemesi nedeniyle, bu bent kapsamın- da, tazminat talep etmeleri mümkün değildir. Bu durumda doğrudan Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yoluna başvurabilir. 85 82 Anayasa Mahkemesi, İkinci Bölüm, Mehmet Güneş, Başvuru No:2014/1268, 17.5.2016, https://www.anayasa.gov.tr/tr/kararlar-bilgi-bankasi/ (05.06.2019) 83 Anayasa Mahkemesi, Birinci Bölüm, Mehmet Ölmez, Başvuru No:2014/19800, 10.1.2019, https://www.anayasa.gov.tr/tr/kararlar-bilgi-bankasi/ (05.06.2019) 84 Hakeri/Ünver, s.492. 85 Anayasa Mahkemesi, Birinci Bölüm, Cuma Ali Yavuz ve Şeyhmus Güner, Baş- vuru No:2014/2718, 28.6.2018; Anayasa Mahkemesi, Birinci Bölüm, Fesih Kaya, Başvuru No:2014/1051, 22.6.2017; Anayasa Mahkemesi, Birinci Bölüm, Ahmet