Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

106 Uygulamada Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat (CMK m. 141-144) Ceza Muhakemesi Kanunu’nda, tutuklama için azami süreler dü- zenlenmiş olmakla birlikte, tutuklama için makul bir süre öngörülme- miştir. CMK’nın 102. maddesinde düzenlenen azami tutukluluk süre- leri dolmasına rağmen, şüpheli veya sanığın tutuklanmasına devam edilmesi halinde, tutuklama kararı kanuna aykırı olacağı için, bu bent kapsamında değil, CMK 141/1-a kapsamında tazminat ödenmesi söz konusu olacaktır. Tutuklamada makul süre, tutuklamada azami süre- nin geçmemiş olduğu kısımda değerlendirilir. Nitekim Anayasa Mah- kemesi, kanunda öngörülen azami tutukluluk sürelerin aşılması ile tutuklulukta makul sürenin aşılması iddialarını ayrı ayrı incelemekte ve tutuklulukta makul süreyi, kanunda öngörülen azami tutukluluk süresinden önceki kısımda değerlendirmektedir. 86 Tutuklulukta makul süre, kişinin fiilen alıkonulması (yakalanma- sı) ile başlar ve kişinin salıverilmesi veya tutuklu yargılanmakta ise ilk derece mahkemesinin mahkûmiyet kararının tebliği veya tefhimi ile sona erer. 87 Temyiz ve istinaf aşamasında tutuklu olarak geçirilen süre, tutuklamada makul sürenin hesabında dikkate alınmaz. 88 Kararın isti- naf veya temyiz merci tarafından bozulması halinde, bozma tarihi ile sanığın tekrar mahkûm edildiği veya salıverildiği tarih arasında geçen süre toplam süreye eklenir. 89 Naim Sarı, Başvuru No:2014/19304, 10.1.2018, https://www.anayasa.gov.tr/tr/ kararlar-bilgi-bankasi/ (05.05.2019). 86 Anayasa Mahkemesi, İkinci Bölüm, Ebubekir Keskin, Başvuru No:2014/2430, 29.6.2016; Anayasa Mahkemesi, İkinci Bölüm, Burak Candeğer, Başvuru No:2013/9139, 15.12.2015, https://www.anayasa.gov.tr/tr/kararlar-bilgi-banka- si/ (05.06.2019). 87 Gölcüklü/Gözübüyük, s. 238; Labita/İtalya, Başvuru No: 26772, 6.4.2000; Muller/ Fransa, Başvuru No:21802/91, 17.03.1997, Gilles Dutertre, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarından Örnekler, Ankara 2007, s.162; Anayasa Mahkemesi, Bi- rinci Bölüm, Reşit Kızılkaya, Başvuru No:2014/10711, 7.6.2017; Anayasa Mahke- mesi, İkinci Bölüm, Mehmet Halim Oral, Başvuru No:2012/1221, 16.10.2014; Ana- yasa Mahkemesi, İkinci Bölüm, Reşit Taş ve Mehmet Çelik, Başvuru No:2013/69, 4.11.2014; Yargıtay Ceza Genel Kurulu, 12.4.2011, 2011/1-51, 2011/42, Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı. 88 Gölcüklü/Gözübüyük, 238; Kulda/Polonya davası, 26.10.2000, Başvuru No: 30210, Dutertre, s.162. 89 Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Bahçeli/Türkiye, Başvuru No:35257/04, 6.10.2009. http://www.kazanci.com/kho2/ibb/kararlar.htm (01.05.2019); Anaya- sa Mahkemesi, Birinci Bölüm, Yaşar Kaya, Başvuru No:2013/8694, 23.7.2014; Ana- yasa Mahkemesi, İkinci Bölüm, Ali Boztepe, Başvuru No:2014/14643, 30.10.2018; Anayasa Mahkemesi, İkinci Bölüm, Burak Candeğer, Başvuru No:2013/9139, 15.12.2015; Anayasa Mahkemesi, İkinci Bölüm, Reşit Taş ve Mehmet Çelik, Baş-