Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

168 Sağlık Çalışanlarının Maruz Kaldığı Şiddete Karşı Ceza Hukuku Tedbirleri ... de düzenlemelerin olduğu görülmektedir. Yine, bu yöndeki talepler karşısında sağlık hizmetleri kanununda yapılan değişiklikle; özel sağ- lık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personelin bu görevleriyle bağlantılı olarak kendilerine karşı işlenen suçlar bakımından kamu gö- revlisi sayılacağı düzenlenerek, 41 adı geçen suçlar bakımından sağlık çalışanı mağdurlar arasında statü kaynaklı farkın önüne geçilmiştir. 42 Genel olarak bu tür taleplerin yerine getirilmesinde gözden ka- çırılmaması gereken bir husus bulunmaktadır: Salt cezalarının artırıl- masıyla veya başka bir şekilde ağır ve uzun süreli hapis cezalarının verilmesiyle caydırıcılığın sağlanamadığı tecrübeyle sabittir. Ceza hu- kuku tarihi bu önermenin doğruluğunu gösteren örneklerle doludur. Ağır cezaların kişileri suç işlemekten alıkoyacağına ilişkin öngörü, suç mefhumunun karmaşıklığını göz ardı etmekte ve faili her zaman “suç- tan elde edeceği gelir ve maliyet hesabı” yapan rasyonel bir varlık ola- rak kabul etmektedir. Başka bir ifadeyle, failin şu şekilde düşüneceği kabul edilmektedir: Şayet suçu işlemekle elde ettiğim menfaat, beni bekleyen cezaya “değmeyecekse” bu suçu neden işleyeyim? 43 Ancak durumun böyle olmadığı, gerek geçmiş genel tecrübelere gerekse de burada bahsedilen suçlar açısından ele alının fail profillerine bakıldı- ğında kolaylıkla görülecektir. Yukarıda bahsettiğimiz araştırmalar, fa- illerin ya alkollü, yani algılama ve davranışlarını yönlendirme yetileri azalmış halde ya da hasta ve yakınları gibi aşırı stres altında olan kişi- ler olduklarını göstermektedir. Bu durumdaki kişilerin sözlü veya fiili şiddet uygulamadan önce ağır cezaları hesaba katıp, suç işlemekten vazgeçeceklerini düşünmek yanlış olsa gerek. Dolayısıyla bu tip du- rumlarda meydana gelen suç fiillerini önlemek için stresin azaltılma- sına yönelik önleyici tedbirlere başvurulabilir; bekleme zamanlarının azaltılması veya bilgilendirmelerin yapılması gibi... 44 41 Ek md. 12 f. 2. 42 Aynı doğrultudaki talepler için bkz. Komisyonu Raporu, s. 194 ve 197. 43 Krş. Zöller, s. 148; Magnus, s. 532 vd; adı geçen düşünce antik çağdan günümüze farklı şekillerde karşımıza çıkmaktadır. Aristoteles’in bu doğrultudaki düşüncele- ri için bkz. Retorik, I. Kitap, 12. Bölüm (Ret. 1372a vd). 44 Buna ilişkin tartışmalar için bkz. Çalıştay, s. 56 vd.; Almanya’da hastanelerde şiddetin önlenmesi için alınması talep edilen önleyici önlemler için bkz. Martin Schieron, Gewaltprävention im Krankenhaus, https://www.gesundheitsdiens - tportal.de/files/Krankenhaus_Gewaltpraevention_2015.pdf.