Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

211 TBB Dergisi 2019 (145) Reşit KARAASLAN Kast ve taksirin birbirleriyle olan ilişkisi incelenirken dikkat edil- mesi gereken bazı hususlar mevcuttur: Kast ve taksir arasındaki ilişki, aliud ilişki olarak kabul edilir. Bununla ifade edilmek istenen husus, su- çun kasıtlı şeklinin taksirli şeklini içermediğidir. Diğer bir ifadeyle ka- sıtlı suçlarla taksirli suçlar arasında geçitli suç ilişkisi bulunmamakta- dır. Dolayısıyla bir fiilde kast ve taksir aynı anda bulunamaz. Bir somut olayda kastın veya taksirin varlığı, kasıtlı suçların ve taksirli suçların her birinin kendisine ait yapısal unsurları çerçevesinde ayrı ayrı ince- lenmelidir. Yapılacak olan değerlendirme sonucu eylemin faile kast üzerinden isnat edilemeyeceğinin anlaşılması, otomatik olarak isnadi- yetin taksir üzerinden yapılacağı anlamını çıkartmayacaktır; zira aliud ilişkinin kabulü kast yoksa taksir vardır, taksir yoksa kast vardır gibi bir yaklaşımı engellemektedir. 21 Bu husus özellikle olası kast ile bilinçli taksir arasındaki ayrımın belirlenmesinde de dikkate alınmalıdır. Ger- çekten de modern ceza hukuku öğretisinde sübjektif isnadiyetin kast ve taksirden başka bir görünümü olmadığı ve bu iki türün her birinin kendi içinde ikiye ayrıldığı (doğrudan kast/olası kast; bilinçli taksir/ basit taksir) genel kabul görmekte ise (TCK m. 21, 22) de, bu dörtlü ay- rımda birbirine en çok benzerlik gösteren ne basit taksirle bilinçli taksir ne de doğrudan kast ile olası kasttır; aksine olası kast ile bilinçli taksir- dir. 22 Bu nedenle sübjektif isnadiyete ilişkin yapılan tüm tartışmaların merkezinde bu iki kavramın yer alması hiç de şaşırtıcı değildir. Ceza hukukunun en zor konularından biri kabul edilen olası kast – bilinçli taksir ayrımı 23 yasadışı araba yarışlarında da aşılması gereken 21 Elvan Keçelioğlu, Taksirli Suçun Dogmatiği, Turhan Kitabevi, Ankara, 2015, s. 38 vd.; Jürgen Baumann/Ulrich Weber/Wolfgang Mitsch/Jörg Eisele, Strafrecht Allgemeiner Teil, 12. Auflage, Verlag Ernst und Werner Gieseking, Bielefeld, 2016, § 12 kn. 3; Gunnar Duttge, in: Münchener Kommentar zum Strafgesetzbuch (MüKo-StGB), Band 1, 3. Auflage, Verlag C. H. Beck, München, 2017, § 15 kn. 101 vd.; Hans-Heinrich Jescheck/Thomas Weigend, Lehrbuch des Strafrechts – All- gemeiner Teil, 5. Auflage, Duncker&Humblot, Berlin, 1996, S. 563; Claus Roxin, Strafrecht Allgemeiner Teil, Band I, Grundlagen – Der Aufbau der Verbrechens- lehre, 4. Auflage, Verlag C. H. Beck, München, 2006, § 24 kn. 77; kastın taksiri içerdiği yönündeki farklı görüş Günther Jakobs, Strafrecht Allgemeiner Teil, Die Grundlagen und die Zurechnungslehre – Lehrbuch, 2. Auflage, Walter de Gruy- ter, Berlin, 1993, § 9 kn. 4; Ingeborg Puppe, in: Nomos Kommentar zum Strafge- setzbuch (NK-StGB), Band 1, 5. Auflage, Nomos Verlag, Baden-Baden, 2017, § 15 kn. 4 vd. 22 Hakan Karakehya, İradilik Unsuru Bağlamında Ceza Hukukunda Kast, Savaş Ya- yınevi, Ankara, 2010, s. 23. 23 Hakeri, s. 265; Roxin, Band I, § 12 kn. 21.