Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

248 Ölüm veya Yaralanma ile Sonuçlanan Yasadışı Araba Yarışlarının Olası Kast-Bilinçli ... taşın (R)’nin kafasına gelmek suretiyle onu ağır şekilde yaralayacağını gören (O), (R)’ye omuz atarak taşın (R)’nin omzuna gelmesine neden olsun. Bu örnekte (O)’nun hukuka uygunluk nedenlerinden yararlan- dığını kabul etmek ve bu şekilde (O)’yu sorumluluktan bağışık tutmak mümkündür. Ancak bu değerlendirmeyi yapabilmek için (O)’nun ey- leminin suç tipine uygun olarak bir hukuki değeri ihlal ettiğini kabul etmek zorunludur. Oysaki riskin azaltılmasının söz konusu olduğu bu örnekte tipe uygun eylemin bulunmadığını kabul etmek gerekir. 123 Tüm bu açıklamalardan da anlaşılacağı üzere objektif isnadiyet te- orisi için şart teorisi çerçevesinde kurulmuş olan nedensellik bağı bir ilk adımdan ötesi değildir; zira bir olayda nedenselliğin mevcut oldu- ğunun belirlenmesi, neticenin faile yüklenebilirliğini ifade etmemek- tedir. Bunun için ayrıca bir değerlendirme yapılması gereklidir. 124 Ob- jektif isnadiyet teorisi geniş ölçüde kabul görmüş olmakla birlikte, 125 neticenin objektif olarak faile yüklenebilmesi için gerekli kriterlerin neler olduğu hususunda tartışmalar mevcuttur. Ancak üzerinde hem fikir olunan bazı temel çıkış noktaları mevcuttur: Fail, tipik neticeyi gerçekleştiren hukuken önemli bir tehlike ya da risk yaratmış ise netice faile objektif olarak isnat edilebilir; zira artık netice üçüncü bir kişinin ya da bir rastlantının eseri değildir, bilakis failin eseridir. Bunun için de şu koşulların mevcut olması gerekmektedir: 1. Hareket ile netice arasında nedensellik bağı mevcut olmalıdır. 2. Netice her türlü hayat tecrübesinin dışında kalan atipik bir gelişme olmamalıdır. 3. Fail ola- yın gelişimine tüm yönleriyle egemen olmasa da, neticenin meydana gelmesine sebep olan silsileye etki edecek güçte olmalıdır. 4. Fail tara- fından yaratılan tehlike tipte öngörülen neticede gerçekleşmiş olmalı ve bu netice normun koruma alanı içinde bulunmalıdır. 126 Bunlar ışığında somut olay değerlendirildiğinde görülecek ki, ilk üç husus tartışmasız şekilde mevcuttur. (E)’nin ölümü ile (C)’nin ara- ba yarışına katılması arasında nedensellik bağı mevcuttur. Böylesi bir araba yarışı sonucu (E)’nin ölümü atipik bir gelişme değildir. Araba sürücüsü olarak yasadışı araba yarışına katılan (C), silsileye etki edebi- 123 Roxin, Band I, § 11 kn. 53. 124 Wessels/Beulke/Satzger, kn. 176. 125 Baumann/Weber/Mitsch/Eisele, § 10 kn. 56 vd.; Heinrich, C. I, kn. 239 vd.; Kühl, § 4 kn. 36 vd.; Roxin, Band I, § 11 kn. 44 vd.; Wessels/Beulke/Satzger, kn. 176 vd. 126 Koca/Üzülmez, s. 140.