Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı
254 Ölüm veya Yaralanma ile Sonuçlanan Yasadışı Araba Yarışlarının Olası Kast-Bilinçli ... verdiği rıza hile ve benzeri başkaca bir nedenle sakatlanmamıştır. Yine denilebilir ki, (B)’nin ölümünden araba yarışına katılan sürücüler her halükarda sorumludur; zira (B)’nin yaşama hakkı üzerinde tasarruf yetkisi bulunmamaktadır ve bu nedenle verdiği rıza geçersizdir. Her iki görüş de kendi içinde haklı olmakla birlikte, yetersizdir. Rıza üzerine işlenen fiil haksızlık teşkil etmez ( volenti non fit iniuria ). 138 Bu ilkenin yansımalarını TCK’da da bulmak mümkündür. Her ne kadar TCK tipikliği kaldıran rıza ( Einverständnis ) ve hukuka aykırılığı kaldıran rıza ( Einwillugung ) ayrımı 139 yapmamakta ve rızayı sadece bir hukuka uygunluk nedeni olarak ele almakta ise de; ilgili- nin rızası çerçevesinde işlenen fiilden dolayı faile ceza verilmeyeceğini açıkça ifade etmiştir (TCK m. 26/2). 140 Böylelikle TCK, ilgilinin hukuk toplumunun kendisine sunduğu yararlardan vazgeçerek cezai koru- mayı reddetmesini mümkün kılmıştır. Diğer bir ifadeyle TCK, kişilerin kendilerine ait hukuksal değerler üzerinde istedikleri gibi tasarrufta bulunabileceklerini, böylelikle otonomi prensibinin ceza hukukunda da geçerli olduğunu kabul etmiştir ( Autonomieprinzip im Strafrecht ). 141 TCK’nın kabul ettiği bu sistem (B)’nin oldukça etkin rol oynadığı, ya- sadışı yarıştan haberdar olarak bilinçli bir şekilde arabaya bindiği, yani (B)’nin tamamen kendi sorumluluğu çerçevesinde kendine zarar verdiği somut olaya aktarıldığı zaman, sürücülerin (B)’nin ölümün- den sorumlu tutulması mümkün değildir. Diğer taraftan ise TCK rıza hususunda bir sınırlama öngörmüş ve rızanın kişinin üzerinde mutlak surette tasarruf edebileceği bir hakka ilişkin olmasını şart koşmuştur (TCK m. 26/2). Dolayısıyla TCK bir taraftan otonomi prensibini be- nimsemiş, diğer taraftan ise bireylerin kendilerine ait olan hukuksal değerler üzerinde diledikleri gibi tasarrufta bulunmasını ideal kabul edilen devletin çizdiği sınırlar içinde mümkün olabileceğini belirtmiş- tir ( Paternalismus im Strafrecht ). 142 Bu nedenle somut olayda nasıl bir 138 Heinrich, C. I, kn. 453. 139 Detaylar için Roxin, Band I, § 13 kn. 2 vd. 140 Hukuka uygunluk nedeni olarak rıza hakkında Akbulut, s. 438 vd.; Artuk/Gök- cen/Alşahin/Çakır, s. 472 vd.; Centel/Zafer/Çakmut, s. 323 vd., Demirbaş, s. 330 vd.; Dönmezer/Erman, C. II, kn. 320 vd.; Hakeri, s. 356 vd., İçel, s. 380 vd., Koca/ Üzülmez, s. 288 vd.; Mahmutoğlu/Karadeniz, s. 563 vd.; Özbek/Doğan/Bacak- sız/Tepe, s. 330 vd.; Özgenç, s. 366 vd.; Öztürk/Erdem, kn. 460 vd.; Zafer, s. 348 vd. 141 Duttge, in: MüKo-StGB, § 15 kn. 152 vd. 142 Bernhard Hardtung, § 228 StGB, in: Münchener Kommentar zum Strafgesetzbuch
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1