Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

256 Ölüm veya Yaralanma ile Sonuçlanan Yasadışı Araba Yarışlarının Olası Kast-Bilinçli ... rızanın bir hukuka uygunluk nedeni olarak kabul edildiği diğer tek ta- raflı olaylardan önemli bir şekilde ayrılmaktadır. Gerçekten de örneğin tıbbi müdahalede, hastanın verdiği rıza ve bu rıza üzerine doktorun tek taraflı bir müdahalesi söz konusu iken, bu örnekte (N)’nin kendisi için bir tehlikeyi yaratması ve bu tehlikenin gerçekleşmesi hususunda (M) ve (N)’nin birlikte, bir organizasyon, işbirliği çerçevesinde hareket etmesi söz konusudur. İşte tam da bu tür organizasyon durumlarında rıza ve onun sınırları yalnızca hukuka uygunluk nedenleri çerçevesin- de ele alınmamalı, ayrıca yaratılan rizikonun taraflar arasında nasıl bölüneceği meselesi de tartışılmalıdır. 145 Bu bakış tarzının Türk Ceza Hukuku’na ilişkin ders kitaplarında da artık kendine yer bulduğunun altı çizilmelidir. Örneğin yaşadığı travmalar sonucu hayatını sonlandırmak isteyen ancak bunu başa- ramayan bir kişi, kardeşine boş olduğunu inandırdığı dolu bir silah vererek tetiğe basmasını sağlamış olsun. Bu örnekte verilen rızanın geçersiz olması sebebiyle kardeşin TCK m. 84/1 uyarınca cezalandı- rılması gerekirken; öğreti tam da riziko bölüşümü düşüncesiyle hak- lı olarak neticenin kardeş için öngörülebilir olması halinde kardeşin intihara yardım suçundan değil, taksirle adam öldürmeden sorumlu tutulmasını istemekte; buna gerekçe olarak da kardeşin ateş etme su- retiyle ölümü meydana getiren eylem üzerinde fiili hâkimiyete sahip olmasını göstermektedir. 146 Buraya kadar ifade edilen her şey olduğu gibi somut olaya da aktarılabilir. Bunun getireceği avantajlar da ortadadır. Gerçekten de (B)’nin tam olarak ne için, neye rıza gösterdiği belirlenmelidir. (B) aca- ba bindiği arabanın sürücüsü (A) tarafından yapılacak kaza sonucu yaşamını yitirmeye yönelik mi rıza göstermiştir yoksa konuşmaktan sıkıldığını ve adrenalin istediğini belirterek, arabaya daha sonra birçok defalar katılmak istediği yeni araba yarışlarının hayaliyle mi binmiştir. Bu soruları yalnızca hukuka uygunluk nedeni çerçevesinde ele almak şu açıdan yetersiz olacaktır: İlk ihtimalde rızanın geçersiz olduğunu TCK m. 26/2 hükmü açıklamaktadır. Bunun sonucu olarak da (A) ve (C) her halükarda (B)’nin ölümünden sorumlu olacaklardır; diğer ta- raftan ise (B)’nin örneğin intihar meyilli olduğunu ve araba yarışını 145 Jakobs, § 14 kn. 12. 146 Koca/Üzülmez, s. 222 dn. 552.