Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı
260 Ölüm veya Yaralanma ile Sonuçlanan Yasadışı Araba Yarışlarının Olası Kast-Bilinçli ... nin faile isnat edilmesi hiçbir şekilde mümkün değildir diye bir sonuç çıkartılamaz. Bilakis bu anlatımlardan çıkartılması tek doğru sonuç, mağdurun ölümü veya yaralanmasına nedensel katkı sağlayan kişi- nin bu ölüm veya yaralanma neticesinden otomatikman sorumlu tu- tulamayacağıdır. Zira gerek yargı kararları gerekse de öğreti birbiriyle karıştırılmaması gereken iki hususu net bir şekilde ayırmaktadır: (1) Eğer mağdur olayın gelişimine tamamen hâkim olarak, kendisinin zarar görmesini isteyerek neticenin meydana gelmesini sağlayacak şekilde hareket etmiş ise, bu neticeye katkı sunan üçüncü kişi netice- den sorumlu değildir ( eigenverantwortliche Selbstgefährdung) . (2) Buna karşın eğer mağdur olayın gelişimine tamamen hâkim değilse, ken- di özgür iradesini sakatlayan durumlar mevcut ise ve üçüncü kişi de bunu bilerek mağdurun kendisi için tehlike yarattığı olaya nedensel katkıda bulunmuş ise, üçüncü kişinin sorumluluğu gündeme gelecek- tir ( einverständliche Fremdgefährdung). 156 Bu ayrımın nedeni çok basittir: Otonomi prensibinin doğal bir so- nucu, kişinin ne tür tehlikelere atılacağına ve bu tür tehlikelere karşı nasıl ve hangi oranda kendisini koruyacağına ya da kendisine sunulan hukuki olanaklardan imtina edeceğine kendisinin karar vereceğidir. Diğer bir ifadeyle, kişi özgür iradesi ile kendisini tehlikeye sokmuş ise, bu tehlikenin sonucu üçüncü bir kişiye isnat edilemez. Örneğin kasten öldürme suçu, kişinin kendi hayatına son vermesine yönelik hareketleri cezalandırmaz. Dolayısıyla kişinin kendisine bir yükümlü- lük yüklemeyen bir norm, üçüncü kişiyi sorumlu tutmak için gerekçe olamaz ( argumentum a majore ad minus ). 157 Bu düşünce TCK açısından da önemlidir. TCK’nın kasten ya da taksirle adam öldürme veya adam yaralamaya ilişkin normları mağdurun kendisini tehlike attığı eylem- leri kapsamamaktadır; zira bu tür eylemler normun koruma amacında yer almamaktadır. Ulaşılan bu sonuç normatif olarak da temellendi- rilebilir. Kendisini tamamen özgür iradesiyle öldüren veya yaralayan kişi mademki TCK’nın kasten ya da taksirle adam öldürme veya adam 156 Detaylı açıklamalar için Jörg Eisele, “Freiverantwortliches Opferverhalten und Selbstgefährdung”, in: Juristische Schulung (JuS), Yıl 2012, s. 577 vd.; Thomas Rönnau, “Grundwissen – Strafrecht: Einverständliche Fremdgefährdung”, in: Ju- ristische Schulung (JuS), Yıl 2019, s. 119 vd.; Gerhard Timpe, “Eigenverantwort- liche Selbstgefährdung und einverständliche Fremdgefährdung”, in: Juristische Rundschau (JR), Yıl 2014, s. 53 vd. 157 Eisele, in: JuS 2012, s. 578.
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1