Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

265 TBB Dergisi 2019 (145) Reşit KARAASLAN Gerek Roxin ’in verdiği örnek gerekse de araba sörfü olayı yukarıda- ki genel açıklamalar ile birlikte okunduğunda ortaya şu tablo çıkmak- tadır: (1) Taksirli bir suçta mağdurun kendisi için tehlikeli bir durum yaratmış olmasının üçüncü kişinin ceza sorumluluğuna nasıl etki et- tiği tartışılırken, mağdurun tam olarak neye rıza gösterdiği veya neye rıza gösterebileceği net olarak ortaya konulmalıdır. Kasıtlı bir suç söz konusu olduğunda, rızanın geçerli olması için rızanın hem harekete hem de bu hareket sonucu meydana gelecek neticeye ilişkin olma- sı gerekmektedir. Bu hususta herhangi bir şüphe bulunmamaktadır. Buna karşın somut olayda olduğu gibi taksirli bir suç söz konusu ol- duğunda, eğer ki verilen rızanın neticeyi de kapsaması gerektiği ileri sürülürse, rıza hiçbir zaman geçerli kabul edilemez; zira taraflar hiç- bir zaman meydana gelen neticeyi istememişlerdir. Aksinin kabulü taksirli suçlarda rızanın mümkün olmayacağı gibi yanlış bir yoruma neden olacaktır. Bu nedenle öğreti taksirli bir suç söz konusu oldu- ğunda verilen rızanın yalnızca harekete ilişkin olmasını yeterli gör- mektedir. 173 Öğretinin bu yaklaşımı, somut olay için oldukça önemlidir. Ya- şama hakkının kişinin üzerinde mutlak surette tasarruf edemeyeceği bir hak olması (TCK m. 26/2), somut olayda (B)’nin vermiş olduğu rızanın hukuken geçerli olup olmadığı araştırılırken herhangi bir öne- me sahip değildir; zira (B)’nin taksirli bir suçta neticeye rıza vermesi suç genel teorisi çerçevesinde mümkün değildir. (B)’nin vereceği rıza yalnızca (A) ve (C) tarafından yapılacak olan tehlikeli bir hareket olan yasadışı araba yarışına katılmaya ilişkin olabilecektir. İşte tam da bu, TCK m. 26/2 anlamında üzerinde tasarrufta bulunulabilecek bir hak- tır. Bu nedenle (B)’nin vermiş olduğu rıza geçerlidir, herhangi bir ne- denle de sakatlanmamıştır. (2) Dikkat edilmesi gereken diğer bir husus ise, tipik eylemin ge- neline kimin hâkim olduğu ve bu nedenle de tipik olayın gelişimini hrift für Verkehrsrecht (NZV), 1998, s. 53 vd. 173 Baumann/Weber/Mitsch/Eisele, § 12 kn. 53 vd.; Janique Brüning, “Anmerkung zu BGH, Urt. v. 20.11.2008 – 4 StR 328/08”, in: Zeitschrift für das Juristische Stu- dium (ZJS), Yıl 2009, s. 195; Heinrich, C. I, kn. 473; Jakobs, § 14 kn. 12; Jescheck/ Weigend, s. 590 vd.; Kühl, § 9 kn. 29 vd., § 17 kn. 83 vd.; Renzikowski, in HRRS 2009, s. 353; ayrıca Wesels/Beulke/Satzger, kn. 379.