Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

284 Alman Ceza Kanunu’nda Yarar Kabul Etme Suçu (Yemleme) (Md. 331) menfaatin miktarı, suçun oluşması üzerinde etkilidir. Görevin gerek- lerine uygun hareket eden görevli, bu görevi ifa etmek zorunda oldu- ğu için sağlanan menfaatin idareden alınan ücretten daha fazla olma- sı gerekir. 31 Bu nedenle yarar kabul etme suçunda kamu görevlisine, görevinin gereklerine uygun hareket etmesinin karşılığında sağlanan menfaatin onu yemleme olarak değerlendirilebilmesi için basit olma- ması gerekir. 2.4.3. Hediye Vermenin Yemleme Sayılıp Sayılmayacağı Sorunu Roma hukukunda rüşvet almak diye bir suç olmamasına rağmen Crimen Repetundarum başlığıyla malında artışa neden olan hediye kabul etmek, haksız vergi almak eylemleri yaptırıma bağlanmıştı. Gö- rüldüğü gibi rüşvetin temeli olarak hediye almak cezalandırılmaktay- dı. 32 Kamu görevlisine bireyin verdiği hediyelerin yarar kabul etme su- çunun sebebi olan yemlemenin kapsamında olup olmadığı konusunda doktrinde farklı görüşler bulunur. Hediye vermenin yemleme sayılamayacağını savunanlara göre ya- rar kabul etme suçunda her ne kadar haksız menfaat somut işle ilişki- lendirilemese de kamu görevlisinin genel performansıyla ilişkilendiril- melidir. Kamu grevlisine sadece hediye amacıyla sağlanan menfaatler genel performansla bağlantısı bulunmadığından yarar kabul etme suçu oluşmaz. 33 Kamu görevlisine hediye vermek her ne kadar onu etkileme 31 Antonio Pagliaro, Principi di diritto penale: parte speciale, delitti dei pubblici uf- ficiali contro la pubblica amministrazione, Milano, 1986, s. 159. 32 Ahmet Mumcu, Tarih İçindeki Genel Gelişimiyle Birlikte Osmanlı Devletinde Rüşvet, İnkılap Yayınları, İstanbul, 2015; 765 sayılı kanun md. 211’de rüşvetin tanımı yapılırken “para, hediye ve her ne nam altında olursa olsun sağladıkları diğer menfaatler” ifadesi kullanılmıştır. Kamu görevlisinin aldığı hediyeler de rüşvet sayılmaktadır. Ancak md. 211’de yer alan tanıma göre hediyenin rüşvet sayılabilmesi için hediyenin “kanunen veya nizamen yapmaya veya yapmamaya mecbur olunan şeyi yapmak veya yapmamak için” alınması gerekirdi. Diğer ifa- deyle hediyenin karşılığı göreve dâhil bir iş ya da eylem olmalıydı. Fransız ceza kanununda pasif rüşvet suçu olarak ifade edilen rüşvet alma suçu başlıklı md. 432-11’de suçun tanımı yapılırken “herhangi bir teklif, taahhüt, bağış, hediye veya avantajlar” ifadesi kullanılmıştır. Ancak hediyenin rüşvet sayılabilmesi için hedi- yenin “görevini yapmak, yapmamak ya da göreviyle bağlantılı bir işi kolaylaştır- mak amacıyla” alınması gerekirdi. Diğer ifadeyle hediyenin karşılığı olmalıydı. 33 Pagliaro, s. 130; Kamu görevlisine verilmiş olsa dahi karşılık beklemeden sağlanan