Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

285 TBB Dergisi 2019 (145) Recep KAHRAMAN amacıyla verilmiş olsa da bu durum görevli üzerinde bir yükümlülük yaratır düşüncesi yerinde değildir. Diğer ifadeyle hediye vermek ma- nevi sorumluluk yüklemeyen bir yarar olarak kabul edilmeli ve yaptı- rıma bağlanmamalıdır. Kamu idaresiyle işi olan bireyin idareyle özel ilişki kurmasını engellemek amacıyla kamu görevlisine verilen hedi- yenin rüşvet olarak değerlendirilerek yaptırıma bağlanması yerinde değildir. Menfaatin kamu görevlisince kabul edilmesiyle görevin ifa- sı arasındaki sıkı ilişki kamu görevlisinin cezalandırılması için mutlak gerçektir. Bu gerçeğin varlığı için sağlanan menfaat ile görevin ifası doğru orantılı olmalıdır. Ancak kamu görevlisinin aldığı hediye birey ile arasında haksızlığı amaçlayan bir anlaşmanın varlığını kanıtlamaz. Diğer ifadeyle hediyenin saflığı bu ilişkiyi kanıtlamaktan uzaktır. 34 He- diye vermenin yemleme sayılması gerektiğini savunanlara göre sosyal- leşmek adına bireylerin hediye alıp vermesinin hiçbir sakıncası yoktur. Ancak kamu görevlisine hediye verilmesi saf ve temiz bir niyet olarak görülemez. Hediye vermenin amacını kamu görevlisiyle ilişkilerin iyi tutulması olarak kabul etmek gerekir. Hediye veren birey bu durumun ileride kendi lehine olacağı beklentisine sahiptir. Diğer ifadeyle kamu görevlisinin vereceği kararların kendi lehine olumlu olacağı beklentisi hediyenin verilmesine bağlı olarak oluşmaktadır. 35 menfaate hediye denilmektedir. Kamu görevlisine hediye vermekle birlikte görevin ifasını etkileme amacı bulunmadığından hediye vermek kamu görevlisini yemleme amacını taşımamaktadır. Johann G. Lambsdorff/Björn, Frank, “Bribing versus Gift Giving- An Experiment”, Journal of Economic Psychology, 31/2010, s. 348. 34 Pagliaro, s. 130. 35 Rudolphi/Stein, Rn. 4; Kamu görevlisine sağlanan menfaatin karşılığı olan işin belirsizliğine bağlı olarak bu durum kamu görevlisine hediye verilmesi olarak dü- şünülebilir. Toplumsal açıdan hediyenin verilmesi her ne kadar kabul edilebilir olsa da görevinin başındaki kamu görevlisine verilmesi nedeniyle bireyin, hediye- nin karşılığında beklentisi oluşmaktadır. Toplumsal açıdan bakıldığında iyiniyet göstergesi olarak açıklanabilecek hediyenin verilmesinin mazur görülmesi huku- ka uygunluk sebebi olamaz ve kamu görevlisi yaptırıma tabi tutulmalıdır. Do- ğan, s. 341; Alman Yargıtayı da benzer görüşü savunmaktadır: Yeniden seçim için başvuran bir belediye meclis başkanı, seçilmesi durumunda, yapılacak finansal kampanya karşılığında, bağışçının gelecekteki çıkarlarına elverişli bir karar ver- meyi kabul ederse, bu yararı kabul etmekten md. 331’e göre sorumludur. Belediye başkanı A’nın yeniden seçilmesiyle ilgilenen kentteki en büyük inşaat yatırımcısı, A’nın yatırımcı dostu politikalarını takdir eder ve varoşlarda bir fabrika kurma konusunda A’dan fayda bekler. A’nın rakibi olan adayın kazanması halinde ise yatırımının gerçekleşmeyeceğini düşünmektedir. Bu nedenle B, akşam yemeği sırasında seçim kampanyasında A’ya maddi destek vermeyi teklif eder. A, doğ- rudan ödemeleri reddetmekle birlikte bunun yerine, partisine bağış yapılmasını ister. Başkan adayı A, B tarafından yapılan bağışın gelecekteki yatırım amacıyla