Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

295 TBB Dergisi 2019 (145) Recep KAHRAMAN rak düzenlenmesi çeşitli açılardan eleştirilmektedir. İlk eleştiriye göre kamu görevlisinin yemlenmesi her ne kadar yarar kabul etme suçu olarak ifade edilse de tipik eylem görevin gereklerine uygun hareketin karşılığı olan basit rüşvet suçudur. Haksız menfaatin karşılığı olan fa- aliyetin belirsizliği rüşvet verme iradesini temelsiz hale getirmekte ve rüşvet suçunun yapısına uygun düşmemektedir. 62 İkinci eleştiriye göre kamu görevlisini yemleme, suçun ispatı yü- künü değiştirmektedir. Yarar kabul etme suçunda tarafların karşılıklı beklentileri şekle tabi olmayan anlaşmada yer almaktadır. Örneğin tapu müdürüne menfaat sağlayan birey, menfaatin karşılığında iler- leyen günlerde dairede işleri olduğunda kendilerine yardımcı olun- masını talep etmiş görevli de buna olumlu yanıt vermiştir. Göreve dâhil işin somutlaştırılması gerekli olmadığından somut olayda birey, tapu müdürüne menfaat sağladığında menfaati kabul eden görevli, sorumluluktan kurtulmak amacıyla anlaşma konusu işin belirsizliği- ni iddia edemez, görevini ifa etmek için sağlaması yeterlidir. Ancak menfaati kabul eden kamu görevlisinin bunu görevini ifa etmek için sağladığına dair bir karine oluşur. Diğer ifadeyle bireyin kamu gö- revlisini yemlediğine dair kanaat oluşur. Menfaatin sebebi görevine dâhil tüm iş ya da eylemler olabildiği için kamu görevlisinin sorum- luluk alanı genişler. Kamu görevlisi, sorumluluktan kurtulmak ama- cıyla menfaati görevinden dolayı sağlamadığını kanıtlamak zorunda kalır. 63 Rüşvet suçunda sağlanan menfaat ile karşılık edimi olan hizmet arasında doğrudan illiyet bağı kurulmalıdır. Bu nedenle edimin belir- lenebilir olması gerekir. Uygulamada iddia makamı, menfaatin somut iş karşılığında elde edildiğini ispat edemediğinde rüşvet suçundan do- layı kamu görevlisi ve birey cezalandırılamamaktadır. Menfaat anlaş- ması şekle tabi olmadığından somut iş ispatlanamamakta ve taraflar cezasız kalmaktadır. 64 Yarar kabul etme suçunda ise menfaatin genel 62 R. Pannain, I delitti dei Pubblici Ufficiali contro la Pubblica Amministrazione, Na- poli, 1966, s. 131. 63 Vahlenkamp/Knauß, s. 230; Sağlanan menfaat ile kamu görevlisinin beslendiği- nin ispatı oldukça zordur. Özellikle yavaş yavaş ve kamu görevlisinin performan- sını dikkate alarak bir bağımlılık ilişkisi yaratan teşvik ödemeleri ispatlanabilirse de bu ödemelerin görevin ifası kapsamında yapıldığının ispatı oldukça zordur. Franke, s. 29. 64 Gädigk, s. 296.