Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

31 TBB Dergisi 2019 (145) Can YAVUZ Bir tedbirin ceza olup olmadığı değerlendirilirken başlangıç nok- tası olarak ilgili tedbiri takiben kişinin suçtan mahkûm olup olma- dığına bakılmaktadır. Ancak değerlendirmede kullanılan tek kriter mahkûmiyet değildir. Diğer ifadeyle, kişinin ceza mahkemesi kararı sonucunda mahkûm olmaması kişiye karşı ceza uygulanmadığı an- lamına gelmez. Kişiye karşı uygulanan tedbirin ceza olup olmadığı karara bağlanırken aşağıdaki tüm kriterler göz önünde bulundurulur. • İlgili tedbiri takiben kişinin ceza gerektiren bir suçtan mahkûm olup olmadığı; • tedbirin mahiyeti ve amacı (özellikle cezalandırma amacı taşıyıp taşımadığı); • tedbirin iç hukuktaki tanımlanma şekli; • tedbirin kabul edilme ve icra edilmesiyle ilgili süreçler; • tedbirin ağırlığı. 86 İlgili faktörler dikkate alınırken uygulanan tedbirin ağırlığı tek başına belirleyici değildir. Ceza haricindeki önleyici nitelikte olan ted- birler ilgili kişi üzerinde azımsanmayacak etki doğurabilir. 87 Ceza kav- ramına ışık tutulması için Mahkemenin içtihatlarına göz atmak faydalı olabilir. Aşağıdaki başlıklarda AİHM’in ceza olarak nitelediği ve nite- lemediği müdahalelere yer verilmiştir. 5.4.1. AİHS Madde 7 kapsamında ceza olarak nitelendirilen müdahaleler İzleyen paragrafların daha iyi kavranabilmesi için güvenlik tedbir- leri, asli ve feri ceza terimlerinin açıklığa kavuşturulması yerinde ola- caktır. “ Bazı suçluların tehlike haline karşı toplumun menfaati gereği alınan bir önlem 88 ” olarak tanımlanabilecek olan güvenlik tedbirlerinin huku- on Human Rights No punishment without law: the principle that only the law can define a crime and prescribe a penalty”, § 10 86 Doğru, Nalbant, s. 857; AİHM, “Guide on Article 7 of the European Convention on Human Rights No punishment without law: the principle that only the law can define a crime and prescribe a penalty”, § 12 87 AİHM, “Guide on Article 7 of the European Convention on Human Rights No punishment without law: the principle that only the law can define a crime and prescribe a penalty”, § 12 88 Mehmet Emin Artuk, “Güvenlik Tedbirleri”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Der- gisi , Ankara, 2008, Cilt XII, Sayı 1-2, s. 462