Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

32 Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Çerçevesinde Suç ve Cezaların Kanuniliği İlkesi ki niteliği son derece tartışmalıdır. 89 Diğer iki terim şu şekilde tanım- lanabilir. “ Asli ceza, suç karşılığında doğrudan doğruya öngörülen cezadır. Feri ceza ise asli ceza yanında kendiliğinden hüküm ifade eden ya da hakimin hükmetmek zorunda olduğu cezalardır”. 90 Welch - Birleşik Britanya 91 davasında başvurucu uyuşturucu ka- çakçılığıyla ilgili beş suçtan yirmi iki yıl hapse mahkûm edilmiştir. Uyuşturucu Kaçakçılığı Suçlarına İlişkin Yasa gereğince başvurucu hakkında yaklaşık atmış bin Sterlinlik müsadere kararı verilmiştir ve bunun ödememesi halinde başvurucu ilaveten iki yıl hapse mahkûm olacaktır. AİHM’ye göre: “ Suçlu aksini kanıtlayamadıkça, son altı yılda suçlunun eline geçen mal ve mülkün uyuşturucu suçundan elde edilen ürün olduğuna dair geniş bir yasal karine bulunması; müsadere kararının zengin- leşme veya kar elde etme ile sınırlı olmayıp suç ürünlerine de yönelmiş olması; müsaderenin miktarını tayin ederken dava yargıcının kişinin sorumluluğunu değerlendirme yetkisinin bulunması ve ödememe halinde hapisle cezalandırıl- ma ihtimali ” göz önünde bulundurulduğunda, mevcut olayda müsade- re madde 7 kapsamında bir cezadır. 92 AİHM’nin önüne gelen Jamil - Fransa davasında başvurucu Fransa’ya uyuşturucu sokarken yakalanmış, hem hapis hem de para cezasına çarptırılmıştır. Daha sonra yapılan kanun değişikliği çerçe- vesinde, acz haline düştüğünü kanıtlayamamış başvurucu hakkında 89 Bir görüş güvenlik tedbirlerini ceza hukuku yaptırımı, diğer görüş idari ve polis tedbirleri, bir başka görüş ise ceza hukukundan yarı bağımsız hukuk kolu teşkil eden bir sistem olarak nitelemektedir. Vedat Dilberoğlu, “Cezalar ve Güvenlik Tedbirlerinin Amacı ve Niteliği”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi , An- kara, 2016, Sayı 65(4), s. 1521-1524 90 Nur Centel, “Yeni Türk Ceza Kanunu’nda Cezalar ve Emniyet Tedbirleri Sistemi”, Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi , İstanbul, 2005, Cilt 2, Sayı 2, s. 360 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu (765 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun aksine) asli ile feri ceza ayrımına yer vermemektedir. Eski Ceza Kanunu’nda feri ceza olarak dü- zenlenen tedbirlerin bazıları 5237 sayılı Kanun’da güvenlik tedbiri olarak nitelen- dirmektedir. Örneğin, 765 sayılı Kanun’da ceza olarak düzenlenen hak yoksunlu- ğu 5237 sayılı Kanun’da güvenlik tedbiri görünümünü almıştır. 5237 sayılı Kanun madde 2 gereğince güvenlik tedbirleri ceza olarak görülme- mektedir. Fakat Anayasa madde 38 ve sözü geçen Ceza Kanunu maddesi sayesin- de güvenlik tedbirlerinin uygulanmasında kanunilik ilkesi kabul edilmiştir. 5237 sayılı Kanun madde 45 ve devamında sayılan cezalar arasında güvenlik tedbirine yer verilmemiş, güvenlik tedbirleri madde 53 ve devamında “güvenlik tedbirleri” başlığı altında ayrıca düzenlenmiştir. Öğretideki bir görüşe göre “güvenlik tedbir- leri bir ceza olmayıp failin geleceğine yöneliktir.” Bakıcı, s. 1041 91 AİHM, Welch - Birleşik Britanya, 17440/90, 09.02.1995 92 Doğru, Nalbant, s. 865