Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

335 TBB Dergisi 2019 (145) Emin KOÇ na anlam yüklemek gerekmektedir. İdarenin susması sonucu oluşan iş- lemlere ise zımni idari işlemler denir. 124 Zımni idari işlemler bakımından ise zımni kabul işlemlerinde ilgilinin talebi kabul edildiği için anayasal yükümlülüğün fiilen yerine getirilmesi mümkün olmadığı gibi kişi gü- vencesi açısından gerekli de değildir. Zımni ret işlemlerinde ise işlem susma sonucu oluşacağı için anayasal yükümlülüğün doğrudan zımni ret işlemi ile yerine getirilmesi mümkün değildir. Bu noktada Fransız “Yararlanan ve İdare Arasındaki İlişkiler Hakkındaki Kanun”un öngör- düğü yol referans alınarak makul bir çözüm getirilebilir. İlgili Kanun’a göre idareye başvuran kişilere gerekirse zımni ret kararlarına karşı mü- racaat süreleri ve yollarının gösterilmesi gerekir. 125 Bu bağlamda idareye yapılan başvurularda başvuru ile birlikte idarenin başvuruyu alır almaz kişiye idarenin sarih işlemine veya 60 gün içinde susması ile oluşacak ret işlemine karşı dava açabileceği bildirilmelidir. İdari işlemler sözlü ya da yazılı olabileceği gibi mekanik, işaret ve semboller ile de olabilir. Örneğin trafik ışıkları, trafik işaretleri, yol çiz- gileri, gıda paketlerinde yer alan işaretler, semboller, sesli veya ışıklı uyarı işaretleri bu tür işlemlere örneklerdir. Bu tür işlemler bireysel ve düzenleyici işlemin özelliklerini kısmen barındırdıkları için “genel karar” olarak adlandırılan işlem kategorisine dâhildirler. 126 Bu tür iş- lemler belirli ya da belirlenebilir sayıda birden fazla kişi ya da nesneye ilişkin olabilir. Genele hitap eder, ama bu genel belirlenebilir nitelikte- dir ve uygulanmakla işlem tükenir. 127 Bu işlemler uygulanmak tüken- me karakterinden dolayı anayasal yükümlüğe tabi değildirler. İdari işlemlerin icrai olup olmaması yükümlüğü etkiler mi sorusu da akla gelmektedir. İcrailik 128 idari makamın kamu gücü kullanarak 124 Susma iki şekilde anlamlandırılmakta ve iki şekilde işlem oluşmaktadır. Mevzua- tımızda susmaya genel kural olarak ret anlamı verilmekle birlikte istisnai düzen- lemeler ile de kabul anlamı verilebilmektedir. Bu durumda susma ile “zımni ret” ve “zımnı kabul” idari işlemleri oluşmaktadır. Bkz. Çağlayan, İdare Hukuku, 454; Gözler/Kaplan, s.293. 125 Şanlı Atay, s.308, dn. 52 126 Akyılmaz/Sezginer/Kaya, s.332-33; Gözler, İdare Hukuku, s.669. Otobüs durak- larının tespiti, otobüs seyrüsefer güzergâhını belirleyen çizelge, caddelerin kul- lanımına ilişkin kararlar, su koruma alanlarının tahsisine ilişkin kararlar, sesli ve ışıklı trafik işaretleri trafik polisinin işaretleri gibi işlemler de genel kararlara ör- nek olarak verilebilir (Akyılmaz/Sezginer/Kaya, s.332). 127 Akyılmaz/Sezginer/Kaya, s.332-33; Gözler, İdare Hukuku, s.669. 128 Özel hukuk ilişkilerinin aksine idari işlemlerin etki doğurması işlemin muhatabı-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1