Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

357 TBB Dergisi 2019 (145) Memduh OCAK parasal sınırın altında kalan tam yargı ve vergi davalarında ve tüm davaların temyiz ve istinaf aşamasında, taraflar duruşma istese bile takdir mahkemede olduğundan, mahkemece bu talep karşılanmaya- bilecektir. 22 Uygulamada parasal sınırın altında kalan davalarda çoğu zaman tarafların duruşma talepleri reddedilmekte, ayrıca verilen bu ret kararı gerekçelendirilmemektedir. 23 Danıştay, talep halinde duruş- ma yapılması zorunlu olan hallerde, duruşma yapılmamış olmasını bozma nedeni olarak görse de, parasal sınırın altında kalan davalarda talebin karşılanmamış olmasını bozma konusu yapmamaktadır. 24 Yukarıda da belirttiğimiz üzere İYUK’un 17. maddesinin 2. fıkra- sına göre, temyiz ve istinaf aşamalarında da tarafların talebi duruşma yapılması için yetmemekte, aynı zamanda mahkemenin aynı yönde kararı da aranmaktadır. Yani duruşma bu aşamada nihai olarak mah- kemenin takdirine bırakılmaktadır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi istinaf ve temyiz aşamasında 6. maddedeki açık yargılanma hakkını esnek yorumlamakta ve özellikle ilk derece mahkemesinde duruşma yapılmışsa, bu aşamalarda açık duruşma yapılmamasının kimi haller- de hakkın ihlali anlamına gelmeyebileceğini değerlendirmektedir. 25 Anayasa Mahkemesi ise AİHM’nin değerlendirmesinin daha ötesine giderek, ilk derece mahkemesindeki yargılamada duruşma yapıldık- tan sonra, temyiz ve istinaf aşamalarında yapılan duruşma talepleri- nin reddinin hiçbir şekilde adil yargılanma hakkının ihlaline yol açma- yacağı yönünde hüküm kurmaktadır. 26 22 Danıştay 3. Daire, 09.12.1999 tarih, E.1999/1443, K .1999/4364., Danıştay 3. Daire, 31.05.2011 tarih, E.2010/2830, K. 2011/2621, https://www.corpus.com.tr , (Erişim: 15.10.2018). 23 Selçuk Hondu, “İdari Yargılama Usulünde “Duruşma” Yapılması ve Uygulama- daki Durum” Danıştay Dergisi , Ankara 1995, S. 89,s.5-6. 24 Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, 09.05.1996 tarih, E.1996/222, K.1996/261, https://www.corpus.com.tr , (Erişim: 15.10.2018).; Celal Karavelioğ- lu, İdari Yargılama Usulü Kanunu, Karavelioğlu Hukuk Yayınevi, 6. Baskı, 2006, s 1191-1192. 25 Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin 19.04.2007 tarih ve 63235/00 Başvuru nolu Vilho Eskelinen ve diğerleri/Finlandiya kararı, https://hudoc.echr.coe.int , (Eri- şim: 08.10.2018). 26 “Özellikle ilk derece mahkemeleri önünde duruşmalı yargılama yapılıp karar ve- rildikten sonra kanun yolu incelemesinin dosya üzerinden yapılması hâlinde adil yargılanma hakkının ihlalinden söz edilemez.” Anayasa Mahkemesi, 09.09.2015 tarih, 2013/1943 Başvuru numaralı karar, http://kararlaryeni.anayasa.gov.tr , (Erişim: 16.10.2018).