Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

376 Akademik Çalışma Alanı Olarak Kamu İhale Hukuku: Kavram ve Kapsam Üzerine İnceleme pazarını oluştururken kamu harcamaları konusunda bütün üye ülkele- rin bilgisine açık, rekabetçi, şeffaf ve ayrımcı olmayan bir ihale sistemi- ni hayata geçirmektir. Dolayısıyla bu durumun direktifler yardımıyla düzenlenmesi o yıllarda ortaya çıkmıştır. Bu anlamda kamu ihalelerini düzenleyen ilk direktif 1971 yılında çıkan 71/305 sayılı Yapım İşleri Konsey Direktifidir. Ardından 1976 yılında 77/62 sayılı Mal Alımları Konsey Direktifi yürürlüğe girmiştir. Bu iki direktif günümüzdeki dü- zenlemelere nispeten daha az kapsamlı olsa da 1980 yıllara girerken daha nitelikli kamu alımları mevzuatı oluşturulması amacını içermek- tedir. Bu direktifler topluluğun GATT Kamu Alımları anlaşmasına ta- raf olması sürecine kadar yürürlükte kalmıştır. Daha sonraki süreçte GATT etkisi ve Avrupa’da yaygınlaşmaya başlayan yeni liberal poli- tikalar kamu alımları konusunda değişiklikler yapılmasını da zorunlu kılmıştır. Bu anlamda 1985 yılında hazırlanan Beyaz Kitap’da 1990’lı yıllara kadar kamu alımları konusunda ortak kavramlar geliştirilmesi ve buna ilişkin çalışmalar yapılması gereği belirtilmektedir. Buna göre 1987 mal alımları 1988 yılında yapım işleri direktifleri değiştirilmiştir. Bütün bu çalışmaların sonucunda 1992 ve 1993 yıllarında o güne kadar yapılmış direktifler bir araya getirilip konsolide edilerek ortak kamu alımları mevzuatı oluşturulmuş ve 92/50/EEC sayılı hizmet alımları, 93/37/EEC sayılı mal alımları ve 93/38/EEC sayılı yapım iş- leri direktifleri yürürlüğe girmiştir. 92/50/EEC sayılı hizmet alımları, 93/37/EEC sayılı mal alımla- rı ve 93/38/EEC sayılı yapım işleri direktifleri uzun süre yürürlükte kalmıştır. Ancak 2000’li yıllarla birlikte değişen konjonktür ve direk- tiflerin bazı konularda yetersiz kalmasıyla yeni çalışmalar yapılmıştır. Bu amaçla 2004 yılında iki yeni direktif yayımlanmıştır. Bunlardan ilki 2004/17/EC sayılı sektörler direktifi ve ikincisi de 2004/18/EC sayılı klasik direktiftir. Bu direktiflerde kamu alımlarına ilişkin çok çeşitli öneriler getirilmiştir. Bunların genel çizgisi, şeffaf, rekabetçi, hızlı ve istekliler arasında ayrım gözetmeyen bir kamu alımları sisteminin kurulmasını amaçlamaktadır. Anılan amaç çerçevesinde, elektronik ihalenin hayata geçirilmesi, belli istekliler arasında ihale ileri teknolo- ji gerektiren alımların yapılması, hızlı alım yapmak amacıyla çerçeve sözleşmelerin uygulanması, ortak kamu alımları terimlerinin yaygın- laştırılması, eşik değerlerin rekabete imkân verecek biçimde düzenlen- mesi direktiflerde yer alan ana konulardır. 10 10 Avrupa Birliği’nde kamu ihalelerinin tarihsel gelişimi hakkında ayrıntılı bilgi için