Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

381 TBB Dergisi 2019 (145) Eren TOPRAK başındaki klasik ödevlerine dönme yolunda değişimlere uğramıştır. 18 Bu dönemin asıl getirmek istediği, kaybolduğu düşünülen serbest re- kabeti yeniden inşa etmek ve ekonomik-sosyal bir yeniden üretim ön- görmektedir. Bunun için arz yönlü bir ekonomik sisteme adapte olmak için talep dalgalanmalarını kontrol etmekten ziyade iktisadi büyümeyi gerçekleştirmek hedef olmakta ve bunun için de üretimi arttırmak, pa- zarları serbestleştirmek, ulusal ekonomilerin ulus ötesi rekabetçiliğe adapte olmasını sağlamak hedefleri öne çıkmaktadır. Kamu hizmeti ise bu dönemde yukarıda belirtilen değişime koşut değişimler göstermektedir. Öncelikli olarak devletin etkin bir piyasa aktörü olması artık gerekmediği için iktisadi kamu hizmetleri büyük ölçüde özelleştirilmiştir. İkinci olarak piyasa risklerinin olmadığı ve ikincil olarak nitelenebilen kimi kamu hizmetleri, imtiyaz, yap işlet devret, kamu özel işbirliği gibi ihale sözleşmeleri yoluyla özel sektöre açılmıştır. Kolluk hizmeti büyük ölçüde devlet tekelinde kalmış ancak idari kamu hizmetlerinin bazı bölümleri özel hukuk sözleşmeleri yo- luyla özel sektöre ihale edilmiştir. Bu durum kamu hizmetini kamu personeli sıfatıyla gören kişi sayısının da önemli ölçüde azaltmıştır. 19 Bu noktada vurgulanması gereken en önemli durum, önceki dö- nemde kamu hizmeti olarak görülen alanların hiçbirisinin yok olma- masıdır. Değişim, kamu hizmetini gören özne çerçevesinde olmuş ve bunun da bazı sonuçları ortaya çıkmıştır. Bu öznenin artık devlet olmadığı, kamu hizmetinin tamamen özelleştiği, devletin edilginleş- tiği abartılı bir yorumdur. Her ne kadar elde önemli niceliksel veriler bulunmasa da kamu hizmetlerinin özel sektöre tarafından görülmesi, hizmetin süresiz olarak özel kişilere bırakılması anlamına gelen özel- leştirme yoluyla değil devletin asıl yürütücü olmadığı ancak denetle- yici konumunda bulunduğu imtiyaz, ihale gibi yollarla yapılmaktadır. Bu da aslında, devletin tamamen küçülüp klasik liberalizm dönemin- deki halini almadığına işarettir. 18 Söz konusu değişimlerin önemli görülen bir çözümlemesi için bkz. Jessop, 2002, s. 95-140 19 Aslında burada ifade edilen kamu istihdamının toplam istihdama göre büyüklük oranıdır. Devletin birçok alandan çekilmesi asli ve sürekli görevi kamu hizmeti görmek olan kişilerin sayısında azalma doğurmuştur. Bu durumun sistemli ve amaçlanan bir kamu politikası çıktısı olduğu vurgulanmalıdır. Ayrıntı için bkz. Paul C. Light, The New Public Service, Brookings Institution Press, Washington, 1999, s. 1-19