Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

42 Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Çerçevesinde Suç ve Cezaların Kanuniliği İlkesi Ceza ve cezanın infazı arasındaki ayrım yapılırken değinilmesin- de fayda olacak bir husus af düzenlemeleridir. AİHM’nin önüne gelen Montcornet de Caumont - Fransa davasında bir kişi hız limitini aştı- ğından dolayı para cezasına çarptırılmış, ehliyetine ceza puanı işlenip bir ay süreyle el konulmuş ve ilgili karar kesinleşmiştir. AİHM’ye göre hakkında kesinleşmiş hüküm olan başvurucu hakkında af düzenle- mesinin uygulanmasının noksanlığı (af düzenlemesi kesinleşmiş hü- kümleri içerse dahi) ceza hukuku anlamında mahkûmiyet anlamına gelmez. Mahkeme’nin gözlemine göre af başvuranın mahkûm edildiği koşulları ilgilendirmemektedir. 141 Bir başka ifadeyle, madde 7 kapsa- mında bulunan kesinleşmiş bir hükme af düzenlemesini uygulamamak suç ve cezaların kanuniliği ilkesi kapsamında değerlendirilmemiştir. 142 AİHM’ye göre Sözleşme’nin gerçekten ve etkili şekilde hayata geçi- rilmesi için (ceza normunun geriye yürümezliği ilkesi gereğince) AİHS madde 7 hükmün resmi bildiriminden sonraki dönemde alınan tedbir- leri kapsayabilir. Bir başka ifadeyle, kesin hükmün verilmesinden son- ra veya cezanın infazı sırasında alınan bir tedbir, ilgili cezanın kapsamı- nı yeniden tanımlıyorsa veya cezada değişiklik yapıyorsa ve bu durum mahkûmun aleyhine bir durum yaratıyorsa ilgili tedbir cezanın infazı değil ceza olarak nitelendirilebilir. Cezanın infazı sırasında alınan bir tedbirin cezayı mı yoksa cezanın infazını mı ilgilendirdiği tespit etmek için verilen cezanın ilgili tarihte yürürlükteki iç hukuka göre fiilen ne içerdiğine, diğer deyişle verilen cezanın esas niteliğine bakılır. 143 7. Ceza Normlarının Geriye Yürümezliği 7.1. Aleyhteki Ceza Kanunlarının Geriye Yürümezliği AİHM, sanığın aleyhine olması durumunda ceza kanunlarının ge- riye yürümezliğini mutlak bir ilke olarak kabul etmektedir. Ceza ka- nunlarının geriye yürümezliği hem suçları tanımlayan hükümleri hem de uygulanacak cezaları kapsamaktadır. Ceza infaz edilirken veya kesinleşmiş hüküm uygulandıktan sonra bile yasama, yürütme veya yargı erki uygulanan cezayı hükümlünün aleyhine yeniden tanımla- yamaz veya değiştiremez. 144 141 AİHM, Montcornet de Caumont - Fransa, 59290/00, 13.05.2003, Kabul edilebilirlik kararı 142 AİHM, “Guide on Article 7 of the European Convention on Human Rights No punishment without law: the principle that only the law can define a crime and prescribe a penalty”, § 17 143 AİHM (Büyük Daire), Del Río Prada - İspanya, 42750/09, 21.10.2013, §§ 88-90 144 AİHM, “Guide on Article 7 of the European Convention on Human Rights No