Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

44 Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Çerçevesinde Suç ve Cezaların Kanuniliği İlkesi Aleyhteki ceza kanunlarının geri yürümezliği konusunda değinil- mesi gereken bir husus mütemadi suçtur. 151 “… Mahkeme, işlenen suçun süreklilik niteliği taşımasının, ilgili suçun belli bir zaman dilimi içinde işlendi- ği anlamını taşıdığı sonucuna varmıştır. Mahkemenin görüşüne göre bir kimse süreklilik niteliği taşıyan bir suçu işlemekle itham edildiği zaman yasal kesin- lik kuralı söz konusu suçu oluşturan fiillerin iddianamede açıkça belirtilmesi- ni gerektirmektedir. Ayrıca, ulusal mahkeme tarafından verilen karar, davalı hakkında verilen hükmün ve cezanın süreklilik niteliği taşıyan bir suç unsuru taşıdığının yargılama ile ortaya çıktığı bulgusunu açıkça ortaya koymalıdır ”. 152 Rohlena - Çek Cumhuriyeti davasına konu olan olayda, 2000-2006 arasında eşine sürekli şiddet uygulayan kişi aynı çatı altında yaşayan kişiye devam eden kötü muamele suçundan 2007’de cezaya çarptı- rılmıştır. Yerel mahkemeler kararını 2004’te yürürlüğe giren kanuna dayandırmış ancak ilgili kanun yürürlüğe girmeden önceki kanunda ilgili eylemin suç olarak tanımlandığını, kişiye önceki kanunda öngö- rülenden daha ağır bir ceza verilmediğini, devam eden eylemin tek bir suç olarak nitelendirildiğini, verilen cezanın suçun tamamlandığı tarihte yürürlükte olan ceza kanununa göre belirlendiğini belirtmiştir. AİHM, tedbirin yerel kanunlarda dayanağının bulunması ve öngörü- lebilir olması sebebiyle madde 7’nin ihlal edilmediğine kanaat getir- miştir. 153 Ancak AİHM devam eden suçtan mahkûmiyetin söz konusu tarihteki yerel hukukta öngörülebilir olmaması ve harekete bağlanan cezayı arttırmasını madde 7’nin ihlali olarak görmektedir. 154 Aleyhte olan ceza kanunlarının geriye yürümezliğine ilişkin göz önünde bulundurulmasında fayda olan konulardan birisi tekerrür- dür. 155 Achour - Fransa davasında başvurucu uyuşturucu kaçakçılığın- 151 Mütemadi (kesintisiz) suç öğretide tartışılan bir kavramdır. “Kesintisiz suçu, bazı yazarlar neticenin hemen sona ermeyip devam ettiği suçlar, bazı yazarlar neti- cenin gerçekleşmesi ve tamamlanmasından sonra devam eden suçlar, diğer bazı yazarlar ise kesintisiz suçları hareketin yapılmasıyla tamamlanan ve icrası devam eden suçlar, bazı yazarlar ise hareketin icrasının belli bir süre devam ettiği suçlar, bazı yazarlar ise hareket ve bunun doğurduğu neticenin devam ettiği suçlar, bazı yazarlar ise hukuka aykırı durumun devam ettiği suçlar olarak nitelendirmekte- dirler”. Akbulut, s. 269 152 AİHM, Ecer ve Zeyrek - Türkiye, 29295/95, 29363/95, 27.02.2001, § 33 153 AİHM (Büyük Daire), Rohlena - Çek Cumhuriyeti, 59552/08, 27.01.2015, §§ 59-64 154 AİHM, “Guide on Article 7 of the European Convention on Human Rights No punishment without law: the principle that only the law can define a crime and prescribe a penalty”, § 51 155 “Tekerrür, daha önceden işlemiş olduğu bir suçtan dolayı kesin bir hükümle mahkûm olmuş bir kimsenin, bu mahkûmiyetin kesinleşmesinden sonra kanun-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1