Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

488 Sosyal Güvenlik Hukukunda İş Sözleşmesiyle Çalışanların Prime Esas Kazançlarının Tespiti hipleri, çalışmayanlar ve çalışmasına ara verenlerin kapsama alınması 01.01.2012 tarihinden itibaren 6111 sayılı Kanun’la getirilen gelir testi uygulaması ile sağlanabilmiştir. Gelir testi uygulaması bir finansman yöntemidir. Amaç, aynı konutta birlikte yaşayan hane halkının kişi ba- şına düşen gelirinin saptanmasıdır. Gelir testine ilişkin esaslar 5.12.2011 tarih ve “Genel Sağlık Sigorta- sı Kapsamında Gelir Tespiti, Tescil ve İzleme Sürecine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” ile belirlenmiştir. 104 Buna göre; genel sağlık sigortalısı ya da genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsünde olmayanlar ile genel sağlık sigortalılığı ya da genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsü sona erenler için gelir tespiti yapılır (Yön. m.9 /1). Genel sağlık sigortası (GSS) kapsamında olanlardan 5510 sayılı Kanun anlamında m. 4/a, b ve c kapsamında sigortalı olarak tescili yapılmamış olan kimselerle GSS kapsamında sigorta tescili yapılmamış diğer kimseler bir ay için- de sisteme dâhil olmak için gelir testi yaptırmak ve GSS tescili için baş- vurmakla yükümlüdür. Bu yükümlülüğe uymayan ve gelir testi yap- tırmayan kimselerin ailede kişi başına gelirleri asgari ücretin iki katı olarak kabul edilir. Prim tahakkuku bu gelir üzerinden yapılır. Kişiler bu primleri ödemekle yükümlü olurlar. Bu kişilerin öncelikle harca- maları, taşınır ve taşınmazları ile bunlardan doğan hakları da dikkate alınarak aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarının tespiti yapılır. Gelir tespitinde, aynı hane içinde yaşayan eş, evli olmayan ço- cuk, büyük ana ve büyük babadan oluşan aile esas alınır (Yön.m.10/1). Aile içinde gelir testinde genel sağlık sigortalısı ve bunların bağımlısı olanlar da gelir tespitinde dikkate alınır (Yön.m.10/2). 105 Sigortalının genel sağlık sigortası primlerinin tahakkuk ve tahsil edilmesi görevi Sosyal Güvenlik Kurumu’na aittir. Ancak primlerin tahakkuk ve tahsil edilebilmesi için prime esas gelir testinin yapılıp ke- sinleşmiş olması gerekecektir. Kuruma genel sağlık sigortası miktarı- nın belirlenmesinde esas alınacak gelir testi yapma görevi verilmemiş- tir. Gelir testi 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu’na göre oluşturulan vakıf mütevelli heyetlerine bırakılmıştır. 633 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görev- 104 28.12. 2011 tarih, 28156 sayılı Resmi Gazete. 105 Kadir Arıcı, “Genel Sağlık Sigortasında Gelir Testi Meselesi ve Çözümü”, Sicil İş Hukuku Dergisi , C. S. 34, 2015, s. 31 vd.