Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

512 İstanbul Barosu Seçimlerinin Çekişmeli Tarihine Bir Bakış: Mesleğin Siyaseti, Mesleğin Kimliği Rejim Savunuculuğu Görüldüğü üzere, İstanbul Barosu kurulduğu günden itibaren salt mesleğin çıkarlarını korumak ve mesleği geliştirmek üzere örgüt- lenmiş bir yapı olmaktan ziyade toplumsal ve siyasi meselelere yakın duran, bu gelişmelere sıklıkla müdahale edebilen ve hatta bu müda- halelerin türü, amacı ve sıklığı üzerinden kendi içinde politik bölün- melere giden bir örgüt görüntüsü çizmektedir. 1970’li yıllara kadar gerek mesleki konularda gerek siyasi meselelere müdahale anlamında görece homojen bir yapı sergileyen örgütün, bu dönemden itibaren kamusal tartışmalara giderek daha fazla katıldığı ve bu katılımın kü- resel gelişmelere de paralel şekilde giderek artan siyasi ve ideolojik ay- rışmalar üzerinden gerçekleştiği gözlenmektedir. 53 Nitekim Baro’nun içindeki gruplaşmalar da her dönemin kendine özgü küresel ve yerel siyasi gelişmelerine paralel ş ekillenmiştir. Ancak rejim savunuculuğu rolü, bu çeşitlenme içerisinde Baro’nun kimliğini ve siyasi aidiyetini tanımlayan esas rol olmaya devam etmiştir. Örneğin, Soğuk Savaş dö- neminde her türlü siyaseti belirleyen komünizm karşıtlığı, Baro içinde de yönetime hâkim olan sol ideolojik ağırlığın kırılmaya çalışılması olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu karşı çıkışı şekillendiren temel muhalif söylem ise yine rejim savunuculuğudur. Nitekim 1983 seçimlerinde galip gelen BAG’ın ba- şarısı, avukatların toplumsal rollerini daha dar anlamda -sadece dev- leti ve Kemalist rejimi korumak anlamında- yorumlama ihtiyaçlarının göstergesi olarak yorumlanmıştır. 54 1990’lar Türkiye’sinde ise siyasal İslam’ın yükselişine karşı verilen mücadele Baro içi ittifakları da şekil- lendirmiştir. Üstelik bu durum, sadece örgüt içinde siyasal İslam sem- patizanı grupların ortaya çıkmasında değil; Baroyu yöneten ÇAG’ın içinde de siyasal İslam tehdidi karşısında yeterince tavır alınmadığına yönelik eleştirilerde ve hatta tam da bu nedenle grubun bölünmesinde de gözlenmiştir. Bir kez daha, Baro’nun Cumhuriyet’in temel ilkeleri- ne ve rejime yönelik tehditler karşısındaki tutumu, örgüt içinde temel tartışma ekseni olarak karşımıza çıkmıştır. Nitekim 2002 yılında Öİ- ÇAG’ın kurulmasıyla Baro içi ittifaklarda yaşanan en büyük kırılma sosyal-hukuk-18-genel-kurula-dogru-nasil-bir-istanbul-barosu-1-mehmet- durakoglu-ile-soylesi/ (20.02.2019). 53 Öngün ve Hassan, 2013. 54 Silverman, 2017.