Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

62 2017 Tarihli Anayasa Değişikliği Sonrasında Yasama - Yürütme İlişkileri Görüldüğü üzere, bu kategoriler belirlenirken, hükümet sistemle- rine ilişkin yapılan klâsik üçlü ayrım aynen muhafaza edilmekte; bun- lara yalnızca iki kategori daha eklenmektedir: “başkanlı parlamenter sistem” ve “süper başkanlık sistemi”. Bu kategorilerden ilkine örnek olarak İrlanda Cumhuriyeti ve Bulgaristan gösterilirken 18 ; temelde “olağanüstü yetkilerle donatılmış bir cumhurbaşkanı karşısında hayli zayıf konumda bir yasama organının bulunduğu bir anayasal sistem” olarak ta- nımlanan ikinci sistemin 19 ise günümüz Rusya Federasyonu başta ol- mak üzere bazı Orta Asya Cumhuriyetleri ile yine bazı Güney Ameri- ka Ülkeleri’nde uygulandığı kabul edilmektedir. Bu bağlamda, hükümet sistemlerine ilişkin yapılan bu beşli sınıf- landırma çerçevesinde yürütme organının yapısının, aşağıdaki tablo vasıtasıyla özetlenmesi mümkündür: İki Başlı Yürütme Tek Başlı Yürütme İki Başlı Yürütme Saf Parlamenter Sistem Başkanlı Parlamenter Sistem Yarı başkanlık Sistemi Saf Başkanlık Sistemi Süper Başkanlık Sistemi Devlet Başkanı + (Monark veya Cumhurbaşkanı) + + + + Hükümet Başkanı + + + + Tablo-2: Hükümet Sistemlerine İlişkin Beşli Sınıflandırmada Yürütme Organının Yapısı IV. Yeni Hükümet Sisteminde Cumhurbaşkanı’nın Konumu ve Yasama - Yürütme İlişkileri Yeni hükümet sisteminde Cumhurbaşkanı’na, onu anayasal sis- tem içerisinde hâkim unsur haline getirebilecek önemli yetkiler ta- bkz. Erdal Onar, “Türkiye’nin Başkanlık veya Yarı-başkanlık sistemine Geçmesi Düşünülmeli midir?”, Başkanlık Sistemi, Der. Teoman Ergül, Türkiye Barolar Bir- liği Yayını, Ankara 2005, s. 71-104. 18 Bu kategorinin gereksiz bir ayrım olduğu hakkında bir görüş için bkz. Giovanni Sartori, Karşılaştırmalı Anayasa Mühendisliği: Yapılar, Özendiriciler ve Sonuçlar Üzerine bir İnceleme, Çev. Ergun Özbudun, Yetkin Yayınları, Ankara 1997, s. 14. Ayrıca bkz. Onar (2005), s. 77. 19 Fish (1997), s. 367-368.