Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

67 TBB Dergisi 2019 (145) Levent GÖNENÇ / Ali Ersoy KONTACI Bu bağlamda, hükümet sistemi tercihine göre yasama yürütme arasındaki sorumluluk ilişkisini aşağıdaki gibi bir tablo yardımıyla açıklamak mümkündür: Saf Parlamenter Sistem Başkanlı Parlamenter Sistem Yarı başkanlık Sistemi Saf Başkanlık Sistemi Süper Başkanlık Sistemi DB HB DB HB DB HB Başkan (DB+HB) DB HB Siyaseten Sorumsuz + (Monark veya Cumhurbaşkanı) Halka Karşı Sorumlu (Teorik Olarak) + + + + Parlamentoya Karşı Sorumlu + + + + Tablo-5: Hükümet Sitemlerinde Yürütme Organının Siyasî Sorumluluğu “Cumhurbaşkanlığı Sistemi” olarak adlandırılan hükümet sistemi- nin bu kapsamda getirdiği sisteme bakıldığında ise, yukarıdaki tablo- da gösterilen esaslardan farklılaşan “melez” bir sistemin benimsendiği görülmektedir. Gerçekten, saf parlamenter sistem tercihinden uzaklaşıl- dığı açıkça görülebilen bu sistemde, saf başkanlık sisteminin tanımlayıcı özelliği olan “sert kuvvetler ayrılığı” ilkesi de geçerliğini yitirmekte ve Cumhurbaşkanı ve TBMM’ye, karşılıklı olarak birbirlerinin görev- lerine son verme imkânı tanınmaktadır. Bu kapsamda, anılan sistem uyarınca, yasama ve yürütme organlarının görev süreleri birbirlerine bağlı olarak düzenlenmiş bulunmaktadır. Bu çerçevede Cumhurbaş- kanı TBMM’yi feshetmeye karar verirse, kendi koltuğunu da feda et- meye hazır olmalıdır. Çünkü Cumhurbaşkanı tarafından feshedilen TBMM için yeni seçimler yapılırken, aynı zamanda Cumhurbaşkanlığı seçimleri de yapılacaktır. Paralel biçimde; eğer TBMM de erken seçim kararı alırsa, TBMM seçimleriyle birlikte Cumhurbaşkanlığı seçimi de yapılacaktır. Bu düzenlemenin, ilk bakışta yasama ve yürütme organlarına karşılıklı olarak anayasal bir “silah” vererek birbirlerini denetlemele- rini ve dengelemelerini sağlayan ve böylece siyasî krizlere düşmeden ülkeyi yönetme imkânı verilmesini amaçlayan bir düzenleme olarak

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1