Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

91 TBB Dergisi 2019 (145) Nabi ÖZALP açılması da mümkün değildir. 34 CMK’nın 141/1. maddesinde düzen- lenen nedenler dışında kalan suç soruşturması veya kovuşturması sı- rasında kişisel kusur, haksız fiil veya diğer sorumluluk hâlleri de dâhil olmak üzere hâkimler ve Cumhuriyet savcılarının verdikleri kararlar veya yaptıkları işlemler nedeniyle, hâkim ve savcılara karşı dava açıla- maz (CMK m. 141/3). Örneğin açıkça kanuna aykırı olarak uygulanan iletişimin denetlenmesi (CMK m. 135) kararı nedeniyle zarar gören ki- şilerin gerek CMK’nın 141 ve devamı gerekse HMK’nın 46 ve devamı maddelerine göre tazminat talep etmeleri mümkün değildir. Keza, yu- karıda ifade edildiği üzere, Danıştay kararlarına göre Adalet Bakanlığı aleyhine de dava açılamaz. Dolayısıyla CMK’nın 141/1. maddesinde düzenlenen koruma tedbirleri dışındaki koruma tedbirleri nedeniyle devletin ve kararı uygulayan hâkim ve savcıların hukuki sorumluluğu bulunmamaktadır. Bu durum hukuk devleti ilkesi (Anayasa m.2) bağ- daşmamaktadır. Zira hukuk devleti ilkesi gereği devletin, yargı organ- larının hukuka aykırı eylem ve işlemleri nedeniyle sorumluluğu söz konusu olup, zarar gören kişilerin zararlarını gidermesi gerekir. Ayrıca Yargıtay ve Danıştay kararlarında, CMK’nın 141/1. maddesinde belir- tilmeyen koruma tedbirlerinin kanuna aykırı uygulanması nedeniyle zarar gören kişilerin dava açma hakkının kabul edilmemesi, hak arama özgürlüğünü de (Anayasa m.36) ihlal etmektedir. Zira hak arama öz- gürlüğünün gerçekleşmesi için hakları ihlal edilen kişilerin, bağımsız mahkemeler önünde, dava açabilme ve açtıkları davaları takip edebil- me haklarının mevcut olması gerekir. 35 Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 141/1. maddesinde belirtilmeyen koruma tedbirlerinin kanuna aykırı olarak uygulanmasından zarar gören kişiler, zararlarının giderilmesi için dava açamadıklarından, doğrudan, Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulunabilirler. Haksız şikâyet, iftira, suç uydurma veya yalan tanıklık yapılma- sı sonucunda hakkında koruma tedbiri uygulanan kişi, haksız isnatta bulunan kişiler hakkında da Borçlar Kanunu’nun 49. maddesinde dü- zenlenen haksız fiil nedenine dayanarak genel görevli ve yetkili mah- kemede maddi ve manevi tazminat davası açabilir. 36 Aynı zamanda, 34 Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 20.1.2016, 2015/2272, 2016/7, Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı. 35 Mesut Aydın, “Anayasa Mahkemesi Kararlarında Hak Arama Özgürlüğü”, Anka- ra Üniversitesi SBF Dergisi , Ankara 2006, C.61, S.3, s.11 36 Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 9.11.2015, 2015/8604, 2015/10826; Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 18.5.2015, 2015/6179, 2015/6408, Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı.