Türkiye Barolar Birliği Dergisi 145.Sayı

94 Uygulamada Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat (CMK m. 141-144) edilemez. 46 Keza ifade alma işleminin uzun sürmesi de, yakalama sa- yılmayacağı için, devletin tazminat sorumluluğunu gerektirmez. Yakalama yapılabilmesi için, kişinin yakalanmasına yönelik bir yasağın olmaması gerekir. Örneğin, TBMM üyeleri Anayasa’nın 83. maddesi, diplomatik dokunulmazlığa sahip kişiler 1961 tarihli Diplo- matik İlişkiler Hakkındaki Viyana Sözleşmesi gereği yakalanamazlar. Yakalama Gözaltına Alma ve İfade Alma Yönetmeliği’nin 19. madde- sine göre, fiili işlediği sırada on iki yaşını doldurmamış olan çocuklar ile on beş yaşını doldurmamış sağır ve dilsizler suç nedeniyle yakala- namazlar. Aksi takdirde devletin tazminat sorumluluğu söz konusu olabilecektir. Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 141/1.maddesinde, “... suç soruş- turması veya kovuşturması sırasında ...” ifadesine yer vermesi nedeniyle, sadece adli yakalamaya istinaden, CMK’nın 141/1 (a) maddesi kap- samında, tazminat talep edilebilir. Önleme yakalaması için ise idari yargıda tam yargı davası açılabilir. 47 Yakalama, diğer koruma tedbirleri gibi zorunlu hallerde başvu- rulan geçici bir tedbir olup, yakalama emrine konu işlemin yerine getirilmesi nedeniyle yakalama emrinin çıkarılma amacının ortadan kalkması durumunda mahkeme, hâkim veya cumhuriyet savcısı tara- fından yakalama emrinin derhâl iadesi istenir (CMK m.90/6). Yakala- ma koşulları ortadan kalktığı halde, mevcut durumun sürdürülmesi, devletin tazminat sorumluluğunu gerektirir. Örneğin Yargıtay, yaka- lama emrine istinaden yakalanıp karakola götürülen ve 2,5 saat sonra hakkındaki yakalama emrinin daha önce kaldırıldığı ancak UYAP or- tamından yakalama emrinin kaldırılmadığı anlaşıldığı için salıverilen kişinin tazminat talebinin kabul edilmesi gerektiğine karar vermiştir. 48 Devletin tazminat sorumluluğunun doğması için, yakalamanın huku- ka aykırı olması yeterli olup, yakalama emrinin çıkarıldığı dosyada sanığın mahkûm olması gerekmez. 49 46 Yargıtay 12. CD, 16.2.2015, 2014/12891, 2015/2694, Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı. 47 Öğretide aksi yöndeki görüş için bkz., Hakeri/Ünver,s.490. 48 Yargıtay 12 CD, 20.12.2012, 2012/19683, 2012/24547; Yargıtay 12 CD, 28.1.2014, 203/24713/2014/1778. Yargıtay 9. CD 18.12.2003, 2003/2235, 2003/2281, Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı 49 Yargıtay 12. CD, 28.1.2014, 2013/24713, 2014/1778, Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı