Türkiye Barolar Birliği Dergisi 146.Sayı

144 “Dijital Miras” - Alman Federal Mahkemesi’nin “Facebook” Kararı Üzerine Bir İnceleme Her ne kadar tereke; Türk Medeni Kanunu’nun 576. maddesinde malvarlığına eşit bir kavram olarak nitelendirilmiş ve kullanılmış olsa da, malvarlığı kavramının tanımı kanunda yapılmamıştır. Bu nedenle, malvarlığı ya da tereke kavramının kapsamına hangi hukuki ilişkilerin girdiği meselesi yoruma ve değerlendirmeye açıktır. Bununla birlikte, öğretide ileri sürüldüğü üzere; ölümle birlikte, mirasçılara, miras bırakanın “sadece devir ve intikal edebilen özel hu- kuk ilişkileri geçer, onun şahsına bağlı olanlar ölüm ile sona erer.” 102 Bir diğer ifadeyle; miras yoluyla geçebilecek hakların malvarlıksal haklar olduğu ancak kişiler hukuku ya da aile hukukuna ilişkin hak ve borçların mirasçılara intikal etmeyeceği ileri sürülmektedir. 103 Yukarıda ifade edildiği üzere; Alman kanun koyucusu, miras bırakanın günlüklerinin ve kişisel mektuplarının dolayısıyla bunlar üzerindeki miras bırakanın şahsına ait hakların mirasçılara intikal edeceğini açıkça düzenleyerek, bir anlamda, kimi durumlarda tere- keye miras bırakanın şahsına ait olan (ve malvarlıksal haklardan sa- yılmayan) hakların da dâhil olabileceğini öngörmüştür. Türk Medeni Kanunu’nun miras hukukuna ilişkin hükümlerinde ise böyle bir dü- zenleme öngörülmemiştir. Dolayısıyla; Alman Federal Mahkemesi’nin benimsediği şekilde, kanun koyucunun iradesinden yola çıkarak ve günlükler ve kişisel mektuplar ile benzerlik kurularak, Türk hukukuna göre de bir sosyal medya hesabının mirasçılara intikal edebileceği doğ- rudan ileri sürülememektedir. Öte yandan; Türk Medeni Kanunu’nun 653. maddesi 2. fıkrasının ilk cümlesinden hareketle bir değerlendirme yapılması mümkün olabilir: Buna göre, aile belgeleri ile aile için özel anı değeri olan eşya, mirasçılardan birinin karşı çıkması hâlinde kural olarak satılamaz. Aile fotoğrafları, hatıra defterleri, günlükler ve mek- tupların bu kapsamda değerlendirilmesi mümkündür. 104 Söz konusu manevi değeri olan belgeler, kural olarak miras bırakanın yakınlarına ve ailesine özgülenmektedir. Bir diğer ifadeyle, manevi değeri olan bu belgeler üzerinde de mirasçıların söz hakkı bulunmaktadır. TürkMedeni Kanunu’nun ilgili hükmünden hareketle, bu hükmün kapsamına giren belge ve eşyalar bakımından öğretide yalnızca fiziki 102 Dural, a.g.e., N. 57. 103 Dural, a.g.e., N. 68. 104 Dural, a.g.e., N. 2053.