Türkiye Barolar Birliği Dergisi 146.Sayı

TÜRK HUKUKUNDA ÜÇÜNCÜ KİŞİ YARARINA SÖZLEŞME VE HUKUKÎ NİTELİĞİ KONUSUNDA BİR DEĞERLENDİRME* AN ASSESSMENT ON CONTRACT IN FAVOUR OF THIRD PARTIES AND ITS LEGAL CHARACTER UNDER TURKISH LAW Ayşen ÇİLENTİ KONURALP ** Özet: Türk Borçlar Kanunu (TBK) madde 129 hükmünün temel norm olarak düzenlediği üçüncü kişi yararına sözleşme, vaadeden ve vaadettirenin lehdar yararına bir edim yükümlülüğü kararlaştırıldığı sözleşme türünü ifade eder. Bu sözleşme türü lehdara alacak hakkı kazandırılıp kazandırılmaması ayrımı bakımından eksik ve tam üçün- cü kişi yararına sözleşme olarak adlandırılır. Eksik üçüncü kişi yararı- na sözleşme bir ifa modalitesi belirlenmesi sayılmakla birlikte, tam üçüncü kişi yararına sözleşme, sözleşme tarafları dışında bir üçüncü kişinin alacak hakkı kazanıyor olması dolayısıyla nispilik ilkesine ay- kırılık teşkil eder. TBK madde 129 hükmünün yetersiz bir düzenleme olması nedeniyle, sözleşmenin kuruluşu, katılanların nitelikleri, leh- darın hak kazanımı, tarafların birbirlerine ve lehdara karşı ileri sürebi- lecekleri def’i ve itirazlar, lehdar ile vaadettiren arasındaki alacaklılık ilişkisi, lehdarın alacak hakkının kabulü, reddi ve hakkın geri alınması, borca aykırılık halinde seçimlik hakların durumu gibi çözüme kavuş- ması gereken sorunlar mevcuttur. Bu çalışmanın amacı, bu sorunları tespit etmek ve öğretideki görüşler ışığında çözüm önerileri sun- maktır. Anahtar Kelimeler: Üçüncü Kişi Yararına Sözleşme, Vaadetti- ren, Vaadeden, Lehdar, Nispilik, Def’i, Müteselsil Alacaklılık, İfa Yar- dımcısı Abstract: Contract in favour of third parties, which is regula- ted by the fundamental norm of 129 th article of Turkish Code of Ob- ligations (TCO), refers to a contract by which the promisor and the promisee agreed on a performance to a non-contracting third party. This contract is called as fictitious or genuine contract in favour of third parties depending upon whether the third party is entitled to * Bu makale, İ.D. Bilkent Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim Yönetmeliğinin 6.6. maddesinin, doktora tez savunmasına girebilmek için tez konusunda en az bir yayın yapmış olma şartının gerçekleştirilmesi amacıyla, tez konusundan türe- tilerek yazılmıştır. ** İ.D. Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora öğren- cisi, İ.D. Bilkent Üniversitesi Medeni Hukuk Anabilim Dalı Asistanı, aysen.ci- [email protected], ORCID: 0000-0002-5626-6970, Makalenin Gönderim Tarihi: 13.06.2019, Kabul Tarihi: 13.06.2019